Literatuur: Watertandend naar de volgende bladzijde
Zelden zijn er romans waarin de lezer zo watertandend van de ene naar de andere pagina wordt gebracht. Deels werken gerechten en beschrijvingen vanuit de keukens daaraan mee. Het is echter vooral de vlotte, sierlijke schrijfstijl van Norfolk die de lezer langzaam voert en daarmee geen honger stilt, maar de lezer juist steeds hongeriger maakt.
Het boek, gesitueerd in Engeland aan het begin van de 17e eeuw, draait om Johan Saturnall maar begint bij zijn moeder. Zij wordt in haar dorp gezien als heks. Haar belangrijkste bezit is een boek vol gerechten, bedoeld voor het jaarlijkse feestmaal dat gewijd is aan Saturnus. Terwijl John het boek van kaft tot kaft leert kennen, worden hij en zijn moeder verdreven uit het dorp.
adeldom
Als zijn moeder sterft, belandt John op het landhuis Buckland Manor. Psychologische weerspiegelingen over de vlucht van de jongen met zijn moeder en de daaropvolgende dood van de vrouw blijven uit. Juist daarin schuilt de kracht van het boek.
Norfolk beschrijft kaal en kil hoe de rouwende jongen wekenlang niet spreekt maar vervolgens in de omgeving van chefkok Stovell langzaam tot leven komt. Dan gaat het snel. Terwijl John zich in de keuken van het landhuis opwerkt, begint hij een complexe relatie met lady Lucretia, de dochter van de lord. Een relatie die vanwege haar adeldom nooit openbaar kan worden.
rauw
Het boek, dat historie combineert met fantasie, wordt met het hoofdstuk rauwer. In onderlinge relaties, in het taalgebruik, in liefdesrelaties en in de manier waarop predikers en andere godsdienstigen hun boodschap verkondigen. Dat rauwe kan voor de lezer soms schuren, maar geeft wel een sterk en levendig beeld van die tijd én daarbij ook van de gerechten van de 17e eeuw.
De honger naar nieuwe paginas wordt ondertussen steeds sterker, als John in de oorlog bij de historische slag bij Naseby belandt, daar in het nauw komt, lady Lucretia alleen achterblijft op de Manor en hun wegen later weer samenkomen. Het complot ontvouwt zich razend spannend, waarbij de lezer pas op de laatste bladzijde van dit uitmuntende boek beseft welke wending het verhaal nu eigenlijk genomen heeft.
Het Feestmaal van John Saturnall
Lawrence Norfolk (vert. Johannes Jonkers). Uitg. De Bezige Bij, Amsterdam 2012. 432 blz. 19,90