Samen de kosten dragen
Als je maar gezond bent. De ondernemers die vandaag in deze krant aan het woord komen, laten een optimisme en een inventiviteit zien die veel zelfstandigen eigen is. Ze verzinnen een leuke actie, adviesgesprekken kunnen digitaal en die wijnvoorraad van je restaurant kun je ook op de Goudse markt verkopen. Maar de harde realiteit is: de winkel en het restaurant zijn dicht, klanten blijven weg, opdrachten worden afgezegd. Er komen compensatieregelingen, maar die vergoeden niet alles. En de vaste lasten gaan door; de pandverhuurder wil onderhand de huur van april zien.
Het voelt onrechtvaardig: juist ondernemers aan het einde van ‘de keten’ worden hard geraakt door de coronacrisis. In Amsterdam stuurden ondernemers deze week een brandbrief aan pandeigenaren, die volgens Het Parool tot weinig flexibiliteit geneigd zijn. Het steekt de winkeliers dat veel verhuurders simpelweg verwijzen naar de steunmaatregelen van de overheid om zelf niets te hoeven doen. Wat sommigen betreft, is het betalen of inpakken. Zou het niet ‘recht’ zijn als het economische coronaleed door veel meer mensen gedragen wordt – niet alleen door de kapper en de winkelier, maar ook door de producent en de huisbaas? En vergeet de banken niet. In 2008 zijn die voor miljarden euro’s door de belastingbetaler gered. Zou het niet logisch zijn dat nu de banken een handje toesteken om ondernemers uit de brand te helpen, niet slechts door uitstel van hypotheekbetalingen, maar eventueel ook door gedeeltelijke kwijtschelding bij problemen, om faillissementen te voorkomen?
Het coronaleed zal uiteindelijk iedereen iets kosten. Niet de enige, maar wel de meest doeltreffende manier om van nature onwillige partijen zulke kosten toch eerlijk te laten verdelen, zijn belastingen. Niemand houdt van belastingen. Ondernemers zeker niet, want die zien meer dan mensen in loondienst wat er van hun verdiende loon wordt ingehouden. En multinationals maken er al jaren een sport van zo min mogelijk of zelfs bijna niets te betalen. Dat sommige van diezelfde multinationals nu of later gebruik zullen maken van – door de belastingbetaler opgebrachte – steunmaatregelen, laat de roofzuchtige kant zien van ons kapitalistische systeem. Op de korte termijn kan het kabinet het best in overleg met verhuurders, banken en werkgevers, maar de maatschappelijke kosten kunnen op de langere termijn alleen door een fair belastingsysteem worden opgebracht, én door de bereidheid van bedrijven en particulieren om daaraan bij te dragen. In elk geval mag een samenleving het niet toestaan dat door een crisis als deze kleine ondernemers disproportioneel hard worden geraakt.
Dick Schinkelshoek
de mening van het Nederlands Dagblad