Literatuur: Een te gevaarlijke roman van Dautzenberg
In NRC Handelsblad waagde Marcel Möring zich onlangs aan de stelling dat literair Nederland te veel volgens een vaststaand commercieel stramien schrijft. Het lezerspubliek krijgt volgens hem enkel nog hapklare brokken voorgeschoteld. Experimenteren is er niet meer bij. De Nederlandse roman is gevaarloos geworden. Een uitzondering: Dautzenberg. Maar hoe gevaarlijk is Extra tijd?Qua inhoud stelt de roman enigszins teleur. Personages en voorvallen zijn soms vrijwel letterlijk uit Samaritaan overgenomen.
Hoofdpersoon is Marcel Meulenberg. Een veertiger. Single. Buitenbeentje. Schrijver van gedichten die nog niemand heeft gelezen. Met zijn vader Gustaaf is hij supporter van Roda JC. Zowel Gustaaf als de voetbalclub uit Kerkrade dreigen ten onder te gaan. Gustaaf is ongeneeslijk ziek en in de catacomben van Roda waart het degradatiespook rond. Ook Marcel ziet spoken. In zijn hoofd wordt hij achtervolgd door een in het zwart geklede cowboy. Tot zover geen gevaren.
gevaarlijk
Het gevaar komt van de vorm van Extra Tijd, die is experimenteel. Origineel en leuk gevonden is het bundeltje gedichten van Marcel dat als aparte bijlage in het boek zit. Dautzenberg slaat echter door. Het verst gaat de perspectiefwisseling halverwege het boek. Waar het begin van de roman vanuit de ogen van Marcel wordt verteld, is het boek halverwege plotseling in de derde persoon geschreven. Reden is dat het voor Marcel te moeilijk en te pijnlijk wordt om het verhaal zelf te vertellen.
Op zich aardig verzonnen, maar Dautzenberg vergaloppeert zich door het verhaal dan verder te schrijven in de vorm van een absurdistisch filmscript. De beelden die de lezer krijgt te verstouwen, zijn ietwat te veel van het goede. Zo staat tussen de belevenissen van de Meulenbergfamilie vanuit het luchtledige ineens een scène met het circusduo Bassie & Adriaan. Een experiment kan ook te gevaarlijk worden.
Extra tijd (roman) A.H.J. Dautzenberg.
Uitg. Atlas/ Contact, Amsterdam/Antwerpen 2012. 233 Blz. 19,95