14 juli 2011 om 09:15
Luister naar

Stuiptrekking

Europa en de VS zijn de kredietcrisis van 2008 nog lang niet te boven en nu is de situatie nog ernstiger geworden door de schuldencrisis. In de VS probeert president Barack Obama te voorkomen dat de grootste economie ter wereld over drie weken failliet wordt verklaard. In Europa staan Griekenland, Portugal en Ierland alleen nog financieel overeind omdat de rest van de eurozone diep in de buidel tast. Nu dreigt Italië om te vallen en lijkt het een kwestie van tijd dat België door zijn hoeven zakt.

De welvaartsstaat trilt op zijn benen. We zien de stuiptrekkingen van een tijdperk dat is gebaseerd op het waanidee dat geluk hetzelfde is als het vervullen van zo veel mogelijk materiële verlangens.

In het westen hebben we ongeveer een halve eeuw achter de rug waarin we elkaar voorhielden dat bomen tot in de hemel groeiden. Winsten van bedrijven, inkomens van burgers en vermogens van gezinnen groeiden gestaag. Langzaamaan gingen we geloven dat geld iets toevoegt aan de menselijke waarde en werd rijkdom een doel in zichzelf.

Tegelijk werd een economisch systeem gebouwd dat burgers en staten alle ruimte bood hun verantwoordelijkheden te ontlopen. Zo kon het bijvoorbeeld gebeuren dat burgers veel meer consumeerden dan goed was voor Gods schepping en dat overheden de welvaart financierden door zich dieper in de schulden te steken dan verantwoord was. Het optimisme kreeg zulke hoogmoedige trekken, dat in de jaren negentig het geloof in een Nieuwe Economie zonder recessies zijn duizenden versloeg.

Nu krijgen we in Europa en de VS de rekening gepresenteerd. Staatsschuld ook die in Nederland blijkt de spiegel van een zieke westerse ziel.

Hoe komen we hier uit? Opvallend is de onmacht van de dames en heren politici. Beangstigend, zeggen sommigen. Uit het getalm, het onderlinge gekrakeel en het voortdurend oplepelen van weer een nieuwe oplossing stijgt een geur op van politici die niet alleen de weg kwijt zijn, maar boven alles hun Europese c.q. Amerikaanse kiezers vrezen.

Echt leiderschap ontberen zij. Leiderschap bijvoorbeeld om hun electoraat erop te wijzen dat de consumptiemaatschappij zoals we die kennen, helemaal niet zo normaal is. En dat de schuldencrisis eerder een ethische dan een financiële crisis is.

Wie van jullie die een toren wil bouwen, gaat niet eerst de kosten berekenen, om te zien of hij wel genoeg heeft voor de bouw?, zegt Jezus in Lucas 18.

Stel dat we de huidige financiële crises leren zien als een wake-up-call van een God die ons in zijn Woord leert ons verre te houden van overconsumptie, onze motieven te doordenken en niet weg te lopen voor onze verantwoordelijkheden. Dan kan het inslaan van een nieuwe weg niet meer zo heel moeilijk zijn.

In het commentaar verwoorden redacteuren
de mening van het Nederlands Dagblad
Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
nd

Als we nou eens stoppen met vliegschaamte en die vervangen door treintrots?

Het is belangrijk om stil te staan bij wat er allemaal wél bereikt wordt in de strijd tegen klimaatverandering. En dat is best een boel. Ons gedrag is al flink veranderd in de afgelopen jaren.

Afbeelding

Wilders zal Kaag wel dankbaar zijn: zijn gedroomde kabinet kan met een gezonde staatskas aan de slag

Geert Wilders zal Sigrid Kaag wel heel dankbaar zijn. Ze heeft de schatkist in blakende welstand nagelaten voor zijn gedroomde kabinet. Maar naast een gezonde staatskas, vergt regeren een eenheid van visie.

Afbeelding

Een terreurdaad is in Moskou net zo erg als in Parijs. We zijn niet met 'de Russen' in oorlog

De terreuraanslag in Moskou was bijna een kopie van die in het Bataclan-theater in Parijs (2015). Of vinden we deze terreurdaad toch wat minder erg, omdat ‘de Russen’ nu onze vijanden zijn?

Afbeelding

David de Vos is onderdeel van de brede beweging van de 'milde orthodoxie' geworden

De charismatische prediker David de Vos is kerkelijk mainstream geworden. Geen wonder: evangelische en traditionele gelovigen vinden elkaar steeds vaker. Dat is goed voor beide, want ze kunnen veel van elkaar leren.

nd

Kinderen wel/niet vaccineren is een grote verantwoordelijkheid, maar in de eerste plaats van ouders zelf

De vaccinatiegraad daalt; kinderziektes komen weer vaker voor. Maar met een ramkoers vanuit de overheid, die onder meer de VVD voor ogen staat, win je niet het vertrouwen van burgers met vaccinatietwijfel.

commentaar

Defensie is niet alleen een militaire taak, het gaat om de veerkracht van de hele samenleving

Defensie is niet alleen een militaire taak, de verdediging van de democratische samenleving moet door militairen en burgers samen worden gedragen. Maar dat betekent een omslag in het denken, waarmee Europa nu begint.

n

Help de boeren hun schapen te beschermen, maar over het afschieten van wolven moeten we het nu nog niet hebben

Natuurlijk lopen de emoties hoog op als er weer schapen zijn doodgebeten door een wolf. Maar het is echt nog te vroeg om nu al te gaan praten over het afschieten van wolven.

Afbeelding

Houd ruimte open voor water, lucht en horizon, boven het laatste reepje achtertuin van Amsterdam

Het is kortzichtig om de plannen voor enorme bedrijfshallen in de Lutkemeerpolder bij Amsterdam domweg door te zetten, nu we intussen weten wat 'klimaatadaptief bouwen' in dit lage, natte land zou moeten betekenen.

Commetaar

Poetins referendum over de oorlog en het 'nieuwe Rusland' waarvan hij alleen de bestemming bepaalt

Vladimir Poetin heeft zich verzekerd van een zesde termijn. Daarin heeft de Russische natie volgens hem ervoor gekozen de bestemming van het land in handen van één persoon te leggen - die van hem en hem alleen.