Republikeinen verven VS rood
Republikein John Boehner, de beoogd nieuwe voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, had verordineerd dat de toon niet uitgelaten, maar 'serieus' moest zijn. Hij kon niet voorkomen dat enkel lachende gezichten de Independence Ballroom binnenwandelden.
De Republikeinen hadden ook alle reden om blij te zijn. Aan het begin van de uitslagenavond vertoonde de kaart van de Verenigde Staten nog veel blauwe vlakken; de kleur van de Democraten. Al na een paar uur verkleurde het land in de bloedrode kleur van de Republikeinen. De partij had 39 zetels nodig om het Huis van Afgevaardigden over te nemen; het werden er met minstens zestig, veel meer.
Na de 'change' van 2008 hebben de Amerikanen wederom voor verandering gestemd. Teleurgesteld door de beloofde veranderingen van president Barack Obama en boos vanwege de deplorabele staat van de Amerikaanse economie, hoge werkloosheid en een groot aantal huisuitzettingen heeft de Amerikaanse kiezer de hoop massaal op de Republikeinen gevestigd.
Nipt controle
Dat de Democraten (nipt) de controle houden over de Senaat, is voor hen een schrale troost. Ook in het Amerikaanse Hogerhuis kwamen de Republikeinen dichterbij een meerderheid dan de opiniepeilingen vooraf lieten zien. Ze komen een handvol zetels tekort voor een meerderheid.
De voornaamste bron van winst voor de Republikeinen in de Senaat is de Tea Party. De conservatieve beweging die een groot aantal kandidaten steunde, vindt dat de VS onder Obama de verkeerde kant op gaat. De regering bemoeit zich volgens de Tea Party te veel met het leven van Amerikanen.
De winst van de Tea Party-kandidaten laat zien dat Amerika diep verdeeld is. Een kloof die het best te illustreren valt met de recente hervorming van de gezondheidszorg, ingevoerd door Obama. Een groot deel is blij dat mensen toegang krijgen tot een ziektekostenverzekering. Een ander substantieel deel heeft grote problemen dat de overheid diens burgers verplicht stelt zich te verzekeren voor ziektekosten. Dat is in hun ogen in strijd met de individuele vrijheid waarop het land is gestoeld.
Wanhopige mail
Winst voor de Republikeinen was vooraf voorspeld, maar dat het zo'n bloedbad voor de Democraten zou worden, was niet verwacht. Op het laatste moment, drie uur voordat de stembussen in het westen van het land zouden sluiten, stuurden de Democraten nog een wanhopige mail. 'Urgent' ('Dringend') stond in onderwerpbalk. Of iedereen die gestemd had als-tu-blieft nog even met een aantal kiezers in Californië, Washington, Oregon, Alaska en Hawaii wilde bellen. In die westelijke staten ñ op Alaska na ñ is de rode golf tot stilstand gebracht.
De Republikeinen waren toen al hun bescheiden overwinningsfeest aan het vieren. In zijn speech voor enthousiaste partijgenoten greep een geëmotioneerde John Boehner terug naar zijn jeugd in Ohio, tafels afruimend in zijn vaders café, om aan te geven hoe hij 'de mouwen op wil stropen' en aan de slag wil gaan. Lagere belastingen en het terugdringen van de overheidsuitgaven staan hoog op zijn prioriteitenlijstje. President Obama hoorde dat ook, toen hij met een telefoontje Boehner de hand reikte. Obama is bereid tot compromissen, zo liet hij de gedoodverfde Republikeinse leider weten.
Principes
Of de Republikeinen daar ook toe bereid zijn, is de vraag. Eerder lieten prominente partijkopstukken weten 'pal voor hun principes' te blijven staan. Voordat Boehner zijn partijgenoten in het hotel in de Amerikaanse hoofdstad toesprak, belde hij op zijn hotelkamer met Tea Party-aanhangers in zijn district in Ohio. Zijn boodschap: 'ik zal jullie niet teleurstellen'.