Luister naar

Schatkamer Domplein open

Nieuws
UTRECHT - Het Domplein is het hart van Nederland. Hier bouwden de Romeinen een fort en Willibrord een kerk, hier begon de ergste homovervolging ooit, en hier richtte Anton Mussert de NSB op. Donderdag gaat op het Domplein de eerste 'schatkamer' open voor publiek.
Rien van den Berg Rien van den Berg
woensdag 30 juni 2010 om 15:42
Schatkamer Domplein open
Schatkamer Domplein open

De ruïne van de Domkerk bleef lang liggen. Voor het opruimen van de puinhoop die de orkaan in 1674 had aangericht (het hele middenschip stortte in), was eenvoudig geen geld. In 1730 stoorde de koster van de Domkerk zich aan de homoseksuele mannen die de ruïnes als ontmoetingsplek gebruikten. Uit de politieverhoren bleek al snel dat in meer plaatsen in Nederland netwerken en ontmoetingsplekken voor homoseksuelen bestonden, en een ongekende vervolging brandde los. In Utrecht werden 18 homo's door wurging terechtgesteld.

Maar ook in de Groningse plaats Zuidhorn vonden 24 mannen de dood, onder wie twee die op de pijnbank werden doodgemarteld. 'Hij komt achter de Dom vandaan' was de gangbare Nederlandse uitdrukking om aan te geven dat iemand homo was. In de jaren dertig van de vorige eeuw voerde het stadsbestuur van Utrecht bewust de naam Utrechter in, omdat Utrechtenaar synoniem was geworden voor homoseksueel.

Landelijke invloed

Het Domplein vormde vaker het decor voor gebeurtenissen die landelijke invloed zouden hebben. Op Nederland. Op 14 december 1931 werd op het Domplein de NSB opgericht door Anton Mussert en Cees van Geelkerken. Hier werd in 1579 de Unie van Utrecht ondertekend, een van de 'geboorteaktes' van Nederland. Eerste ondertekenaar: Jan van Nassau, van wie op het Domplein nu een standbeeld staat.

En natuurlijk is het Domplein ook het hart van het christendom in Nederland geweest. De kerk die Willibrord hier in 695 inwijdde was echter niet de eerste, zoals vaak gedacht wordt. Al zestig jaar eerder bouwden Frankische zendelingen onder koning Dagobert I hier een kerkje.

Heidens tempeltje

En dat kerkje was waarschijnlijk niet het eerste heiligdom op deze plek. Op de plek van het ingestorte middenschip, waar in 2013 de tweede 'Schatkamer' geopend wordt, moeten zich nog de resten bevinden van een gebouwtje van 8 bij 6 meter, waarvan vermoed wordt dat het een heidens tempeltje was uit het oude Romeinse fort.

In de drie middeleeuwse kelders die vanaf donderdag als 'Schatkamer' geopend worden voor publiek, zijn de muurresten van dat fort te zien. Er is de afgelopen jaren dankzij archeologisch onderzoek meer ontdekt van de geschiedenis van het Domplein.

nd

Lees meer over het Utrechtse Domplein in het Nederlands Dagblad van donderdag 1 juli 2010. Een los digitaal nummer kunt u hier kopen en lezen.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Agenten met machinegeweren bewaken de Dom in Keulen rond Kerst en Nieuwjaar na de ontdekking van aanslagplannen van ISIS-Khorasan.

ISIS heeft Europa nog steeds in het vizier voor aanslagen als die in Rusland

In heel Europa zijn veiligheidsdiensten in staat van paraatheid. Want de aanslag in Moskou was niet het enige plan van ISIS. Het heeft Europa weer stevig in het vizier, te beginnen met kerken.

‘Je kunt aan je vlucht een CO2-uitstootcijfer hangen, maar wat zijn de precieze gevolgen dan?'

Waarom we toch blijven vliegen ondanks schaamte. 'Zet op een rij wat je belangrijkste waarden zijn'

Vliegschaamte blijft een dingetje, van de 18 tot 65-jarigen heeft 1 op de 5 er last van. Waarom blijven we vliegen, terwijl we weten dat het het klimaat fors schaadt?

De brug over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied.

Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug over de A7 wordt verbouwd

De verkeersoverlast in Noord-Holland zal gigantisch zijn zodra Rijkswaterstaat begint met de versteviging van een brug, midden in de A7. Artsen en verpleegkundigen maken zich zorgen over de gevolgen voor de spoedzorg.

Boerenprotest dinsdagmorgen in Brussel.

EU-landen komen boeren ongekend snel tegemoet, GroenLinks spreekt van 'symboolpolitiek'

De EU-landen zijn akkoord met een serie maatregelen die tegemoetkomen aan de protesten van boeren. De milieueisen om EU-landbouwsubsidies te krijgen worden versoepeld, kleinere landbouwbedrijven worden helemaal niet meer gecontroleerd.

Het gezin Laan, met rechtsboven Henk-Willem en daaronder zijn gehandicapte zoon Joas pleit voor betere toiletvoorzieningen voor mensen als Joas. ‘We hopen dat het balletje nu snel verder gaat rollen.’

Waar verschoon je onderweg een ernstig gehandicapt kind? 'Soms moet het in de bosjes'

Naar de wc gaan tijdens een dagje uit levert kinderen en volwassenen met een ernstige beperking veel gedoe op. Ze hebben vaak een ruimte nodig waarin ze liggend verschoond kunnen worden. Maar die zijn er nauwelijks.

Anniek Pheiher leidt een trainingssessie voor activistische beleggers bij The Field in Leiden.

Klimaatactivistische beleggers trainen voor de confrontatie met CEO's: 'Ik wil ja of nee horen'

In de aanloop naar het aandeelhoudersseizoen stoomt Milieudefensie honderden klimaatactivisten klaar om een duurzamer beleid af te dwingen bij bedrijven. Actrice Anniek Pheifer traint de activistische beleggers.