Schatkamer Domplein open
De ruïne van de Domkerk bleef lang liggen. Voor het opruimen van de puinhoop die de orkaan in 1674 had aangericht (het hele middenschip stortte in), was eenvoudig geen geld. In 1730 stoorde de koster van de Domkerk zich aan de homoseksuele mannen die de ruïnes als ontmoetingsplek gebruikten. Uit de politieverhoren bleek al snel dat in meer plaatsen in Nederland netwerken en ontmoetingsplekken voor homoseksuelen bestonden, en een ongekende vervolging brandde los. In Utrecht werden 18 homo's door wurging terechtgesteld.
Maar ook in de Groningse plaats Zuidhorn vonden 24 mannen de dood, onder wie twee die op de pijnbank werden doodgemarteld. 'Hij komt achter de Dom vandaan' was de gangbare Nederlandse uitdrukking om aan te geven dat iemand homo was. In de jaren dertig van de vorige eeuw voerde het stadsbestuur van Utrecht bewust de naam Utrechter in, omdat Utrechtenaar synoniem was geworden voor homoseksueel.
Landelijke invloed
Het Domplein vormde vaker het decor voor gebeurtenissen die landelijke invloed zouden hebben. Op Nederland. Op 14 december 1931 werd op het Domplein de NSB opgericht door Anton Mussert en Cees van Geelkerken. Hier werd in 1579 de Unie van Utrecht ondertekend, een van de 'geboorteaktes' van Nederland. Eerste ondertekenaar: Jan van Nassau, van wie op het Domplein nu een standbeeld staat.
En natuurlijk is het Domplein ook het hart van het christendom in Nederland geweest. De kerk die Willibrord hier in 695 inwijdde was echter niet de eerste, zoals vaak gedacht wordt. Al zestig jaar eerder bouwden Frankische zendelingen onder koning Dagobert I hier een kerkje.
Heidens tempeltje
En dat kerkje was waarschijnlijk niet het eerste heiligdom op deze plek. Op de plek van het ingestorte middenschip, waar in 2013 de tweede 'Schatkamer' geopend wordt, moeten zich nog de resten bevinden van een gebouwtje van 8 bij 6 meter, waarvan vermoed wordt dat het een heidens tempeltje was uit het oude Romeinse fort.
In de drie middeleeuwse kelders die vanaf donderdag als 'Schatkamer' geopend worden voor publiek, zijn de muurresten van dat fort te zien. Er is de afgelopen jaren dankzij archeologisch onderzoek meer ontdekt van de geschiedenis van het Domplein.
Lees meer over het Utrechtse Domplein in het Nederlands Dagblad van donderdag 1 juli 2010. Een los digitaal nummer kunt u hier kopen en lezen.