Geen minister wil kritiek Raad van State
Vicepresident Herman Tjeenk Willink van de Raad van State huldigt het credo: 'Als je niet kunt hebben dat je advies niet wordt opgevolgd, moet je geen adviseur worden.' Maar de laatste tijd lijkt het kabinet vaak een loopje te nemen met de adviezen van het hooggeplaatste college.
Zo hadden de staatsraden forse kritiek op het AOW-plan, de kilometerheffing, het wetsvoorstel prostitutie, de crisis- en herstelwet, de fusietoets voor scholen, de ontslagtoets en de gratis schoolboeken. Soms kwam de regering tegemoet aan de bezwaren. Echter nooit helemaal en soms helemaal niet. Zelf wil Tjeenk Willink er niet op reageren.
Heeft dit hoge college van staat nog wel gezag als adviezen in de wind worden geslagen? Reken maar, stelt hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans van de Universiteit Leiden. ,,Kritiek op wetsvoorstellen wordt verschrikkelijk gevonden. Zeker als de raad een voorstel helemaal weg schrijft. Ministers die met een gekraakt voorstel naar de ministerraad moeten, staan er gekleurd op bij hun collega's.''
Hij nuanceert het beeld dat het kabinet zich de laatste tijd weinig lijkt aan te trekken van de adviezen. Voermans deed er tijdens het tweede paarse kabinet op verzoek van de Raad van State al eens onderzoek naar en stelt dat sindsdien het beeld niet is veranderd. ,,Als de raad vaststelt dat de rechtmatigheid in het geding is, wordt een voorstel in 95 procent van de gevallen aangepast. Worden er technische mankementen gevonden - de Raad gaat elk voorstel met een vlooienkammetje door - dan nadert het wijzigingspercentage zelfs de honderd procent.''
De crux zit volgens Voermans bij de 'opportuniteitstoets', waarbij de staatsraden bijvoorbeeld nagaan of de analyse van het probleem wel klopt, en of het voorgestelde beleid wel op het goede moment komt. Aan kritiek op dit punt wordt minder vaak tegemoet gekomen. Voermans: ,,Al gebeurt het nog in zestig tot zeventig procent van de gevallen en dat is best veel.''
Het volledige artikel kunt u lezen in het Nederlands Dagblad van maandag 7 december 2009. Klik op de button Kopen als u wilt weten waar de dichtstbijzijnde kiosk is.