Barst
Wat de Europese regeringsleiders ook dachten over de inzet in Afghanistan, het woord vertrekken werd zorgvuldig vermeden. Maar in deze regelmatig gepoetste spiegel van eenheid is de eerste barst gekomen.
De Italiaanse premier Berlusconi sprak eind vorige week wél over vertrekken, en dat niet alleen van de Italiaanse militairen. Het zou voor alle internationale troepen het beste zijn Afghanistan zo snel mogelijk te verlaten, zo zei hij, nadat zes Italiaanse soldaten om het leven waren gekomen.
Weliswaar relativeerde Berlusconi zijn opmerking meteen door te benadrukken dat het terughalen van troepen alleen in overleg zal gebeuren. Toch is zijn uitspraak een opmerkelijke en snelle ommezwaai. In juni heeft hij de Amerikaanse president Obama nog beloofd het aantal Italiaanse militairen in Afghanistan uit te breiden van 2200 naar 2800. Deze uitbreiding is ook meteen in gang gezet. Daarnaast zijn rondom de Afghaanse verkiezingen nog eens een vijfhonderd extra manschappen ingezet.
Italië geldt wat Afghanistan betreft, als een van de trouwste bondgenoten van de VS. Dat deze bondgenoot nu zo reageert, is tekenend. Het is een weergave van de groeiende onvrede, die in onder meer Duitsland en Engeland in bedekte termen te beluisteren viel. Na Berlusconi zullen vroeg of laat meer westerse regeringsleiders volgen die willen nadenken over terugtrekking, omdat ook in hun landen de discussie over de zin van de missie oplaait.
Dat heeft uiteraard te maken met het toenemende aantal militairen dat sneuvelt door aanslagen van de taliban. Maar de werkelijke reden ligt in de steeds scherper wordende tegenstelling tussen de Afghaanse regering in de persoon van president Karzai en de landen die aan de missie van ISAF deelnemen. Karzai neemt door zijn manier van optreden het draagvlak voor de missie sneller weg dan de taliban door hun aanslagen.
Dit kwam duidelijk naar voren in de getergde reactie van Karzai op de waarschuwing van de Europese verkiezingswaarnemers, dat bij een derde van de stemmen die op hem zijn uitgebracht, mogelijk sprake is van onregelmatigheden. In plaats van dit serieus te nemen, bitste hij dat de westerse regeringen de keuze van het volk maar eens moesten respecteren.
Deze houding versterkt in de westerse landen de vraag, waarom er zoveel jonge levens moeten worden opgeofferd in een ver en vreemd land. Die vraag wordt vooral gesteld in landen waar de nadruk wordt gelegd op de opbouw van Afghanistan. Als die wegvalt, door een toenemende breuk met de regering in Kabul, blijft er vooral een vechtmissie over. In Berlusconi's denken is dat al te zien. Dat beweegt zich in de richting van zo snel mogelijk Afghaanse militairen trainen om zelf weg te kunnen gaan. Het maakt tegelijk duidelijk dat Karzai door zijn hardnekkige optreden niet alleen zijn eigen glazen, maar ook die van zijn volk ingooit.
de mening van het Nederlands Dagblad