Luister naar

België biedt autofabrikant weinig meer

Nieuws
Een paar jaar gelden was België de autofabriek van Europa. Maar die tijd is voorbij. Een fabrikant die een Belgische fabriek sluit, verliest daar niets aan.
Arend PLeysier
woensdag 9 mei 2007 om 22:33
België biedt autofabrikant weinig meer
België biedt autofabrikant weinig meer

ANTWERPEN - Even zag het ernaar uit dat de Belgische Opelfabriek in Antwerpen de deuren zou sluiten. Dat zou het einde betekenen van 4800 banen. De Belgische regering, met premier Guy Verhofstad voorop, heeft gesmeekt om respijt. Dat bleek gisteren te werken: de fabriek wordt gehalveerd, maar krijgt toch nog twee nieuwe modellen te produceren. Een bekende truc, mopperen de Belgen: eerst roepen dat de fabriek sluit en daarna iets minder ernstige maatregelen aankondigen. De Duitse autofabrikant Volkswagen deed niet zo lang geleden precies hetzelfde. Dat kostte drieduizend banen.

Het is nog maar een jaar geleden dat België per inwoner de meeste auto's in Europa produceerde. Inmiddels voert Slowakije de ranglijst aan. Opel, Volkswagen en Ford, fabrikanten met een fabriek in België, kijken het eerst naar onze zuiderburen als er gesaneerd of gesloten moet worden. De komende jaren moeten er naar schatting nog 100.000 banen verdwijnen. Dat gaan vooral de Belgen merken.

Dat is niet verwonderlijk. Want auto's produceren in België is weinig aantrekkelijk. De sector is relatief groot door de centrale ligging in Europa én door strenge importtarieven van de Belgische overheid in de jaren vijftig. Daardoor waren fabrikanten welhaast verplicht om de auto's in België te produceren, wilden ze zichzelf niet uit de markt prijzen.

Daardoor werd België hét assemblageland van Europa. Dat aanvankelijke voordeel blijkt nu de achilleshiel van de Belgische industrie. Auto's produceren in Antwerpen, Gent of Genk heeft nauwelijks meerwaarde. Belgische merken zijn er niet; alle producenten komen uit Duitsland of Amerika. De fabrieken van de zuiderburen doen niets anders dan het in elkaar schroeven van aangeleverde onderdelen. De fabrieken hebben geen onderzoeks- of ontwikkelingscentra. Belangrijke componenten als motoren komen uit het buitenland. De fabriek van Ford heeft zelfs geen perserij, waar onderdelen voor de carrosserie worden gemaakt. Deuren en motorkappen komen in kratten uit het buitenland. De Belgen doen niets anders dan de onderdelen in elkaar schroeven, tegen een zeer hoge prijs.

NedCar

Kennis en ontwikkeling is duur, maar heeft een groot rendement. Daardoor kon NedCar -met een eigen ontwerpafdeling- de concurrentie in principe nog wel aan. De loonkosten in Born bedroegen twintig procent van het totaal, zeggen deskundigen. In België doen getallen van zestig tot zeventig procent de ronde.

Dat maakt het afstoten van Belgische fabrieken relatief eenvoudig. Er gaat geen kennis verloren, de ontwikkeling van nieuwe modellen komt geen moment in gevaar. Voor de Duitse fabrikanten geldt er nog een ander voordeel: fabriekssluiting in eigen land is een bijna onmogelijke opgave. De oppermachtige vakbond IG-Metal heeft de sector in een ijzeren greep en ook de Duitse politiek staat al snel op de achterste benen als de werkgelegenheid in gevaar komt. Diezelfde Duitse politici staan ook als één man achter de Duitse auto-industrie, bijvoorbeeld als Europa met strengere milieueisen dreigt te komen. Die steun wil een bedrijf als Opel niet graag kwijt; dan is het aantrekkelijker om een fabriek in Antwerpen in te krimpen en de productie te verplaatsen naar het eveneens dure Duitsland.

Belgische overheid

De Belgische overheid ziet het probleem ontstaan en komt in beweging. Meer dan in Nederland is men bereid tot lobbywerk en overheidssteun. De EU stak daar onlangs een stokje voor: Van de vijf miljoen dollar onderwijssubsidie voor Opel mocht minder dan de helft worden uitgekeerd. Lobbyen is het enige dat overblijft. De Belgische fabrieken hebben ondertussen geen enkele invloed: productieprocessen zijn gestandaardiseerd, dus slimmer werken is nauwelijks mogelijk. De merken Opel, Volkswagen en Ford zitten bovendien in de hoek waar de klappen vallen: jarenlang hebben ze consumenten steeds grotere en duurdere modellen door de strot geduwd. Nu blijkt dat de autokoper daar genoeg van heeft: men wijkt uit naar kassaknallers als de Dacia Logan en Koreanen als Hyundai. En juist de dure Europese concurrenten komen uit België. Europese fabrikanten hebben een overcapaciteit van maar liefst twintig procent. De industrie kan best overleven: door de bouw van dure, luxe auto's en door slim onderzoek en ontwikkelen. Maar daar doen de Belgen niet aan mee. Europese industrie heeft geen behoefte aan montagefabrieken

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Het is niet per se moeilijk om zonder makelaar een huis te kopen of verkopen, zegt Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis.

Zonder makelaar een huis (ver)kopen: hoe doe je dat? 'Een makelaar is geen tovenaar'

Een huis kopen of verkopen zonder makelaar scheelt kosten. Maar het vraagt ook meer van kopers en verkopers. Hoe pak je dat aan en waar moet je op letten?

Algemeen directeur en medeoprichter van Roetz Tiemen ter Hoeven in de werkplaats in Amsterdam-Noord waar de sociale onderneming op duurzame wijze fietsen een tweede leven biedt.

Roetz bouwt hippe nieuwe fietsen door onderdelen te 'oogsten' van wegroestende wrakken

Waar veel oude of kapotte fietsen een lot op de schroothoop beschoren is, krijgen deze bij Roetz een nieuw leven. Zo repareert de sociale onderneming onder andere ov-fietsen van NS, met ‘geoogste’ onderdelen uit andere rijwielen.

Tjerk 't Lam en zijn vrouw Lydia in Plus-filiaal Bieshof in Dordrecht. Aanstaande maandag krijgt de winkel een nieuwe eigenaar. Zonder koopzondag ziet de ondernemer geen perspectief op lange termijn.

Tjerk stopt met zijn supermarkt, omdat hij niet op zondag open wil. 'Alles jaagt steeds meer door'

De christelijke ondernemer Tjerk ‘t Lam uit Dordrecht ziet geen toekomst meer voor zijn supermarkt zonder open te gaan op koopzondagen. Daarom stopt hij. Principieel was dat geen lastig besluit, zegt hij, maar emotioneel wel.

Gedupeerden met protestborden demonstreren op het terrein van verzekeraar Achmea. ‘Terugkijkend had klanten niet zo veel leed toegebracht mogen worden.’

De woekerpolis was het grootste financiële schandaal ooit. Kan zoiets weer gebeuren?

Met de laatste grote schikkingen in zicht, loopt de woekerpolisaffaire na dertig jaar ten einde. Hoe kon het ‘grootste financiële schandaal uit de Nederlandse geschiedenis’ zo ontsporen? En kan het weer gebeuren?

De architecten van Bureau B+B houden zich bezig met stedenbouw en landschapsarchitectuur.

Het Nederlandse landschap vraagt veel: duurzaam, klimaatbestendig én natuurinclusief

In een land dat worstelt met ruimtegebrek en klimaatverandering zijn de uitdagingen voor landschapsarchitecten veel complexer geworden. Bureau B+B legt de lat extra hoog. 'Als het werk af is, is het nog niet af.'

Bedrijfsterrein van chipmachinefabrikant ASML in Veldhoven.

Kabinet probeert uit alle macht de chipindustrie in Nederland te houden

Het demissionaire kabinet loopt zich het vuur uit de sloffen om de Nederlandse chipindustrie comfort te bieden. ASMI, NXP en paradepaard ASML dreigen namelijk hun koffers te pakken.