Zeebeving nationaal trauma voor Zweden
Vrijwel alle Zweedse en Noorse kranten hebben de afgelopen dagen ruimte ingericht voor dit soort oproepen. In de laatste hoop dat iemand een glimp van vermiste familieleden heeft opgevangen, plaatsen vertwijfelde nabestaanden advertenties. Gevraagd wordt contact op te nemen met het ministerie van Buitenlandse Zaken, het Rode Kruis of direct met de familieleden.
De vloedgolf is in Scandinavië - meer nog dan in Nederland - het gesprek van de dag. De hele dag zijn er extra nieuwsuitzendingen. Telefoonnummers van psychologen en hulpdiensten en de gironummers van hulporganisaties komen prominent in beeld en worden in alle grote kranten afgedrukt. Mobiele telefoons piepen vanwege een sms-kettingoproep die dinsdag in gang werd gezet. 'Sla het vuurwerk dit jaar over. Geef het geld liever aan het Rode Kruis. Stuur dit bericht door!'
De meesten van de Europese toeristen die in Thailand en op Sri Lanka worden vermist zijn Scandinaviërs. Er bevinden zich ongeveer 22.000 Zweden in het getroffen gebied en gevreesd wordt voor het leven van in ieder geval duizend. Noorwegen twijfelt nog over het lot van bijna 500 burgers. Zo'n 200 Denen worden vermist. De Duitse bondskanselier Schröder zei gisteren dat er door het natuurgeweld zeker 26 landgenoten zijn omgekomen. Ongeveer duizend Duitsers worden nog vermist.
Met name het gebied rond Phuket in Thailand is al enkele decennia een populaire wintervakantiebestemming voor Scandinaviërs. Reisorganisaties bieden in de donkere maanden goedkope vluchten aan. De toeristen verzamelen zich meestal in hele kolonies rond Scandinavische bars en hotels, zoals de Nederlanders in bijvoorbeeld Lloret de Mar.
De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Laila Freivald reisde gisteren naar dit 'little Sweden' om ter plaatse een overzicht van de ramp te krijgen. ,,Er zijn weinig mensen in Zweden die niet een persoonlijke link hebben met deze tragedie. We vrezen dat we veel Zweedse burgers nooit zullen terugvinden'', zei ze bij haar vertrek.
Freivald spreekt van een nationaal trauma. Er is veel kritiek op de manier waarop de autoriteiten de hulpverlening hebben aangepakt. Volgens veel slachtoffers werden zij de eerste dagen aan hun lot overgelaten. De ambassades zouden onbereikbaar zijn en de reisorganisaties kwamen ook nauwelijks met informatie. ,,De Italianen, de Finnen, iedereen is naar huis. Er zijn hier alleen nog maar Zweden en Noren'', vertelt een vrouw over de telefoon vanuit het ziekenhuis in Phuket. ,,Waarom zijn wij nog niet opgehaald?''
Dit gaat de komende dagen wel gebeuren. De Scandinavische vliegmaatschappij SAS heeft gisteren een luchtbrug opgezet met het getroffen gebied. Een operatie, die een samenwerking is tussen SAS en de Zweedse, Deense en Noorse regeringen, moet medicijnen en hulpgoederen naar het gebied brengen en op de terugweg gestrande Scandinaviërs oppikken.
Op de luchthavens van Stockholm, Oslo en Kopenhagen zijn crisiscentra ingericht waar de slachtoffers psychische hulp krijgen. Veel van hen komen aan in de vrieskou in een korte broek en T-shirt. Onder hen zijn ouderloze kinderen, die te klein zijn om te vertellen hoe ze heten en waar ze eigenlijk vandaan komen.