Uganda moet Congo vergoeding betalen
Dat heeft het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag, het hoogste rechtsorgaan van de Verenigde Naties, gisteren uitgesproken. Congo eist nu van Uganda een schadevergoeding van tussen de zes miljard en tien miljard dollar. De beide landen mogen over de hoogte van het bedrag onderling afspraken maken. Pas als ze er niet uitkomen, zullen de rechters erover beslissen na nieuwe hoorzittingen in het Haagse Vredespaleis. De rechters hebben evenwel al laten weten de eis van Congo 'juist' te vinden.
De Democratische Republiek Congo (DRC) reageerde verheugd op de uitspraak. ,,Laat dit een les zijn voor al onze buren'', aldus regeringswoordvoerder Henri Mova Sakanyi, die aangaf dat zijn regering ook Rwanda ter verantwoording wil roepen.
Rwanda viel, net als Uganda, in 1998 de DRC binnen. Maar Congo sleepte in 1999 alleen Uganda voor het Gerechtshof. De inval door Uganda en Rwanda had plaats nadat door hen gesteunde rebellengroeperingen de wapens hadden opgenomen om toenmalig president Laurent Kabila ten val te brengen. Kabila op zijn beurt kreeg steun van Namibië, Angola en Zimbabwe.
Volgens de president van het ICJ, Shi Jiuyong, zorgden Ugandese troepen voor ,,een klimaat van terreur, dat het hele leven van het hele Congolese volk in z'n greep kreeg''. De Ugandezen trainden onder meer kindsoldaten en probeerden diverse stammen in Congo tegen elkaar op te zetten.
Uganda had gezegd ,,uit zelfverdediging te hebben gehandeld''. Ook verklaarde het dat in dorpen waar gemoord werd geen Ugandese troepen aanwezig waren. In een VN-rapport uit 2001 werd geconcludeerd dat Rwanda and Uganda in eerste instantie Congo waren binnengevallen 'om hun grenzen veilig te stellen'. Rebellen vielen vanuit de DRC namelijk regelmatig de buurlanden aan. Later echter werd de aanwezigheid van waardevolle mineralen in Congo de belangrijkste reden om in het land te blijven, aldus het rapport.
Overigens gaf het ICJ ook Congo een veeg uit de pan, omdat het had verzuimd buitenlandse diplomaten te beschermen. In de hoofdstad Kinshasa werd de Ugandese ambassade aangevallen en in 1998 werden Ugandese diplomaten mishandeld bij aankomst op het vliegveld Ndjili.
Het hof wil dat de RDC Uganda voor deze beide feiten een schadevergoeding betaalt.
Tegen de uitspraken van het ICJ kan geen beroep worden aangetekend.
