Luister naar

Commissaris heeft tijd voor bijbaantje

Nieuws
DEN HAAG - Deze week werd bekend dat de commissarissen der koningin in Nederland flink wat bijklussen. Volgens het weekblad Elsevier is Hans Alders in Groningen met een 'bonus' van 90.000 euro per jaar koploper. De Zuid-Hollandse CdK Jan Franssen heeft zo'n dertig nevenfuncties.
van onze redactie politiek
donderdag 3 februari 2005 om 09:42

Je gaat je afvragen: waar halen die commissarissen de tijd vandaan?

Het cynisme druipt er wel een beetje vanaf. Dries van Agt, voormalig commissaris der Koningin in Noord-Brabant, stelt vast: ,,Het zal u niet zijn ontgaan dat ik al na vier jaar ontsnapte naar Tokio, waar ik een interessante functie als ambassadeur kreeg. Of ik bedoel te zeggen dat die baan als provinciebestuurder geen al te grote intellectuele uitdaging was? Nou, dat formuleert u dan niet verkeerd.''

Hans Wiegel, voormalig commissaris der Koningin in Friesland, had als het om bijbanen ging een reputatie te verliezen. Hij vertelt met de nodige smaak: ,,Ik had er een heleboel! En ik meldde dat steeds keurig bij het college van Gedeputeerde Staten. Die keken me dan wat vaag aan. Vervolgens legde ik het voor aan de minister. 't Was altijd goed. Ik vervulde mijn ambt tot grote tevredenheid van de Friese bevolking, maar had genoeg tijd over voor die andere functies. Laat ik het zo zeggen: Commissaris der Koningin is niet de meest belastende baan in het openbaar bestuur. Mijn partijgenoot Molly Geertsema, die jaren commissaris in Gelderland was, zei altijd: 'Ik heb aan een halve werkweek genoeg'.''

Schietschijf

Je kunt het slechter treffen in je arbeidzame leven. Een functie met aanzien, een jaarsalaris van pakweg 122.000 euro en nog genoeg tijd over om tientallen nevenfuncties te vervullen, soms goedbetaald. Het lucratieve leven van de commissarissen, beschreven door weekblad Elsevier, joeg gisteren een schokgolfje door de twaalf provinciehuizen. Kabinet én Kamer eisten dat de neveninkomsten openbaar worden gemaakt. Via het radioprogramma Stand.nl sprak ruim tachtig procent van de bevolking er schande van. Twaalf bestuurders lagen plotseling midden in de vuurlinie.

Wim van Gelder, CdK in Zeeland, relativeert: ,,Er is altijd veel ophef als het over inkomens van bestuurders gaat. Nu zijn wij tot schietschijf verklaard. Maar ik vind het wel jammer dat de discussie zich alleen toespitst op het geld. Niemand vraagt zich blijkbaar af welk belang met die nevenfuncties wordt gediend. Mijn stelling is: de meeste functies hangen heel nauw samen met de hoofdtaak. Men ziet vaak juist graag dat je nevenfuncties vervult, de minister vraagt je, of Gedeputeerde Staten. Wat wij daarmee verdienen gaat alleen de belastinginspecteur aan. Openheid is prima, maar dan moet dat ook voor burgemeesters, rechters en Kamerleden gelden.''

Hans Dijkstal, voormalig VVD-minister van Binnenlandse Zaken, is gisteren gevraagd een advies over de honorering van provinciebestuurders uit te brengen. Al eerder stelde een commissie onder zijn leiding dat het salaris van de premier het maximum zou moeten zijn voor publieke functies. Hij meent: ,,Nevenfuncties van commissarissen hebben vaak voor de provincie toegevoegde waarde. Maar de vraag is of er geen maximum aan gesteld moet worden, of er geen belangenverstrengeling optreedt. Ik vind wel dat het publiceren van inkomsten niet alleen voor twaalf ambtsdragers mag gelden, als je dat al zou willen.''

PvdA-Kamerlid en oud-bewindsman Klaas de Vries grijpt naar zijn hoofd. ,,Ik kan me werkelijk niet voorstellen hoe men het klaarspeelt dertig bijbanen te hebben waar ook nog substantieel geld mee wordt verdiend'', zegt hij. ,,Bijbanen zijn goed voor je ontwikkeling en contacten, maar er zou wel een grens aan gesteld mogen worden. Boven een bepaald bedrag terugstorten in de provinciekas, zou ik zeggen.''

Aankleden

Jan Janssens promoveerde in 1992 aan de Rijksuniversiteit Leiden op een onderzoek naar het functioneren van de provinciale commissarissen. Hij noemt de huidige discussie een storm in een glas water. ,,Als een commissaris verder goed functioneert, wat is er dan tegen nevenfuncties? Ik denk dat Provinciale Staten zelf moeten kijken of ze voldoende waar voor hun geld krijgen.''

Behalve kritisch naar de honorering kijken, kan een provincie ook de functie van een CdK meer 'aankleden'. Bestuurskundige Henk van de Graaf, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, stelt: ,,Het is nu eenmaal niet echt een zware taak. Dat heeft waarschijnlijk te maken met het type bestuurder dat de functie bekleedt: het gaat vaak om oud-ministers die veel in hun mars hebben. Maak dan de portefeuille zwaarder.''

Van Agt en Wiegel beamen het allebei: wie gewend is een ministerie te runnen, hoeft geen slapeloze nachten te hebben van een leven in de provincie. Wiegel: ,,Ik schat de belasting op ongeveer de helft van wat ik in Den Haag gewend was.'' Van Agt: ,,Als je je strikt aan de klassieke taak houdt, krijg je je dagen er niet mee gevuld''.

Maar beide bestuurders wilden hun tijd niet verprutsen. Van Agt: ,,Ik was een druk baasje. Mijn vrouw klaagde n&243;g dat ik amper thuis was.'' Wiegel: ,,Je bent ambassadeur én belangenbehartiger van de provincie in tal van functies. Ik was altijd in de weer. Wat ik er extra mee heb verdiend? Een boel. Maar hoeveel, dat gaat u niks an!''

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Afbeelding

Bosma: Baudet betuigt spijt maar kwam niet opdagen

FVD-leider Thierry Baudet heeft in een telefoongesprek met Kamervoorzitter Martin Bosma spijt betuigd voor wat hij woensdag na een debat heeft gezegd tegen Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA).

Voorzitter Martin Bosma wil dat Thierry Baudet zich donderdagochtend bij hem meldt voor een gesprek.

Bosma meldt bedreiging Klaver door Baudet na debat, wil gesprek

FVD-leider Thierry Baudet heeft Tweede Kamerlid Jesse Klaver (GroenLinks-PvdA) woensdag na een debat tot twee keer toe bedreigd. Dat schrijft Kamervoorzitter Martin Bosma in een brief aan Baudet.

Deskundigen (v.r.n.l.) Jacquelien Bulterman-Bos, Els Stronks, Gerdineke van Silfhout, Martin Bootsma en Henk Wilbers na afloop van het rondetafelgesprek over lees- en taalvaardigheid woensdag in de Tweede Kamer.

De boodschap aan de Tweede Kamer klinkt luid en breed gedragen: 'Het leesplezier moet terug in de klas'

Wat gaat er mis met het Nederlandse leesonderwijs? Een stoet deskundigen trok woensdag aan de Tweede Kamer voorbij in de zoektocht naar antwoorden. ‘De verwachtingen moeten omhoog, de lat ligt echt te laag.’

GroenLinks/PvdA-leider Frans Timmermans, geflankeerd door zijn fractiegenoten Jesse Klaver en Kati Piri.

De achilleshiel van Timmermans: Israël en de Palestijnen verdelen GroenLinks-PvdA tot op het bot

Terwijl partijleider Frans Timmermans een verklaring tegen Jodenhaat tekende, zat senator Karimi met een ‘arafatsjaal’ in de Eerste Kamer. Hoe het Israëlisch-Palestijnse conflict de achilleshiel van GroenLinks-PvdA werd.

Op initiatief van Mirjam Bikker (ChristenUnie) spreken dertien van de vijftien fractievoorzitters in de Tweede Kamer zich uit tegen antisemitisme.

Bijna alle fractievoorzitters spreken zich uit tegen Jodenhaat. 'Dit moet stoppen. En wel nu'

Voor de meeste fractievoorzitters in de Tweede Kamer is na de verstoring van het concert van zangeres Lenny Kuhr de maat vol. Zij spreken zich in een gezamenlijke verklaring uit tegen wat zij 'Jodenhaat' noemen.

GroenLinks-PvdA-fractie in conclaaf. De Kamer moet in de demissionaire periode vaker naar dekking voor de eigen plannen.

Plan om minima te ontzien bij gemeentelijke belastingen stuit op vragen over financiën

Een voorstel om kwijtschelding van gemeentelijke belastingen voor meer minima uit te breiden, staat voorlopig in de pauzestand. Een kritische reactie van het kabinet op het plan van GroenLinks-PvdA en NSC roept nu vragen op over de financiële dekking.