‘De kritiek gaat PostNL aan het hart’
‘Misschien ook wel om te laten horen dat het altijd beter kan’, zegt directeur Yme Pasma.
Amsterdam
‘Wij zijn als PostNL uiteraard tegen schijnzelfstandigheid’, zegt Yme Pasma, directeur pakketten Benelux bij PostNL. Pasma (49) reageert op de kritiek dat veel van de zogenaamd zelfstandige pakketbezorgers van PostNL in werkelijkheid verkapte werknemers zijn. ‘Onze werknemers voldoen aan alle wetten en regelgeving, dus als in de media het beeld ontstaat dat dit niet zo is, dan raakt dat ons. Uiteindelijk toetsen niet wij, maar de fiscus of iemand een ondernemer is.’
Natuurlijk houden de Belastingdienst en PostNL zich aan de wet. Maar past het ook bij de geest van de wet dat een pakketbezorger met slechts één opdrachtgever toch als zelfstandige geldt?
‘Wij zijn er niet blind voor dat de meningen over zelfstandigen in de samenleving veranderen. Wij zijn een bedrijf van de straat en zullen altijd mee blijven veranderen. Ik praat veel met onze ondernemers. Laatst sprak ik een pakketbezorger van een jaar of 55: hr-manager geweest bij een grote onderneming, maar door een reorganisatie op zijn 53e werkloos geraakt. Hij had wel een afkoopsom gekregen, maar niet groot genoeg om het tot zijn pensioen te kunnen uitzingen. Hij zocht werk, maar werd nergens aangenomen. Omdat hij niet met een bijstandsuitkering achter de geraniums wilde zitten, is hij noodgedwongen zzp’er geworden. Naar de letter van de wet is deze man een ondernemer. Maar is dat nou echt ondernemerschap? Misschien moeten we ondernemers zoals hij helpen door hen in dienst te nemen.’
PostNL gaat zzp’ers aanbieden om in vaste dienst te treden bij het bedrijf, als de zelfstandigen dat tenminste zelf nodig achten. Pasma voegt daar wel aan toe dat de meesten van de 1150 zelfstandige pakketbezorgers van PostNL zichzelf ook echt als ondernemer zien. Toen hij een zaaltje vol zzp’ers onlangs vroeg wie er vast in dienst wil komen als pakketbezorger bij PostNL, stak er slechts eentje zijn vinger op, en nog een beetje lacherig ook . ‘Ik wil wel, maar alleen als ik bij jullie net zoveel verdien’, zei hij.
De reactie van PostNL steeds: er is helemaal geen probleem met schijnzelfstandigheid. Vanwaar deze ommezwaai?
‘Misschien ook wel om te laten horen dat het altijd beter kan. We zitten niet in een ivoren toren. De wereld verandert, we horen wat er speelt, luisteren goed en handelen daarnaar. We zijn de grootste speler in de pakketmarkt, het kan niet zo zijn dat we dat allemaal op het spel gaan zetten, dus de kritiek gaat ons aan het hart.’
PostNL kwam twee weken geleden in opspraak nadat de Volkskrant bericht had over geheime afspraken tussen het postbedrijf en de Belastingdienst. Volgens Pasma ging het slechts om een ‘administratieve lastenverlichting’.
Bovendien lag het initiatief van de afspraken bij de Belastingdienst, niet bij PostNL, geeft het bedrijf desgevraagd toe. ‘De Belastingdienst krijgt veel aanvragen voor een VAR (de ‘verklaring arbeidsrelatie’, vereist om als zzp’er te mogen werken, red.), dat levert de fiscus behoorlijk wat werk op. De Belastingdienst zei: we keuren VAR-aanvragen in de regel goed als pakketbezorgers voor jullie werken, kunnen we dus niet een afspraak maken opdat niet iedereen afzonderlijk een VAR hoeft aan te vragen?’
Een van de terugkerende kritiekpunten is dat PostNL de vruchten plukt van het zzp’erschap van zijn pakketbezorgers, terwijl het bedrijf de risico’s, zoals ziektekosten of de aanschaf van een dure bestelbus, dumpt bij zzp’ers.
‘In dat beeld herken ik me niet. In de gesprekken die ik heb met zelfstandige pakketbezorgers genieten zij van het ondernemerschap. Ze zijn blij om eigen baas te zijn en een goede boterham te verdienen. We willen hen ook blijven helpen om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen als ondernemers. Ik denk dat we de laatste jaren ook veel hebben verbeterd wat dat betreft. Tegelijkertijd moeten wij ook concurrerend blijven, dus moeten we altijd op onze kosten letten. Maar dat doen we niet door asociaal te zijn. We kunnen zowel concurrerend als sociaal zijn.’ <