Scholen strijden om pabostudent

Amsterdam

Dat blijkt uit een rondvraag langs ­negen pabo’s in Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht – de steden waar het lerarentekort het grootst is. Een paar jaar geleden hadden pas afgestudeerde docenten nog moeite een baan te vinden in het basisonderwijs, nu wordt om hen gevochten. Naar schatting heeft het merendeel van de vierdejaars nog voor de diploma-uitreiking een contract op zak.

Scholen boksen tegen elkaar op in de strijd om de beste alumni, zegt Susan Herrings, opleidingsmanager van de iPabo in Amsterdam, een van de scholen die een baangarantie heeft afgekondigd. ‘Ze bieden studenten een laptop of extra begeleiding, als ze maar bij hen komen werken.’

opdringerige recruiters

Ook uitzendbureaus en detacheerders storten zich op de leraren in spe. Opleidingsmanagers klagen over opdringerige recruiters die contactgegevens van studenten los proberen te peuteren, of ‘op het vervelende af’ gastcolleges aanbieden om zo met de jonge leerkrachten in aanraking te komen.

Op de iPabo in Amsterdam kreeg een tweedejaarsstudent onlangs een betaalde stageplek aangeboden door een commercieel uitzendbureau – in de praktijk komt dat neer op invalwerk dat normaal gesproken door gediplomeerde docenten wordt gedaan.

De komende jaren wordt er alleen maar harder aan pabo’ers getrokken. Op dit moment is er een tekort van ongeveer negenhonderd leraren in het basisonderwijs, volgens onderzoeksbureau Centerdata. Als er niets verandert, kan dat in drie jaar tijd oplopen tot een tekort van vierduizend; in 2025 zelfs tot 10.000.

leeggevist

De PO-raad, de koepel van schoolbesturen, is niet verbaasd dat scholen studenten voor de klas zetten. ‘De poel met invalleerkrachten is op veel plekken leeggevist’, zegt woordvoerder Ad Veen. ‘Directeuren worden steeds creatiever in het werven van leraren.’

De lerarenopleiders maken zich zorgen over de studenten die tijdens hun opleiding al veel werken. ‘Het is goed dat ze extra ervaring opdoen’, zegt Gert Mallegrom, opleidingsmanager van de pabo aan hogeschool Inholland in Den Haag. ‘Tegelijkertijd is het een risico. De tijd die de studenten voor de klas staan, kunnen ze niet besteden aan hun studie.’ Dat leidt nu al tot vertraging, merken sommige pabo’s. De opleiders zijn bovendien bang dat hun studenten te snel in het diepe worden gegooid en een burn-out oplopen of uit het onderwijs vertrekken. Een deel van de pabo’s heeft daarom met scholen uit de regio afgesproken dat ze studenten pas na hun afstuderen een baan aanbieden.

Ook de Algemene Onderwijsvakbond (AOb) en de PO-raad vinden dat schoolbesturen studenten eerst moeten laten afstuderen. ‘Juist nu de arbeidsmarkt overspannen is, bestaat het risico dat er een te groot beroep wordt gedaan op jonge mensen in het vak’, zegt AOb-woordvoerder Thijs den Otter.

De recruiters die pabo’s benaderen herkennen zich niet in de kritiek van lerarenopleiders. ‘Wij hebben goede contacten met pabo’s’, zegt Frank Voskuil van Dit is wijs, een uitzendbureau voor leraren, actief op achthonderd scholen. ‘Scholen kunnen het lerarentekort niet altijd zelf oplossen. Wij helpen ze. Ons streven is wel dat de studenten eerst hun opleiding afmaken.’ <