Luister naar

Bedrijfsprofiel: Eosta, een Robin Hood in groente en fruit

Nieuws
Bij groente- en fruitimporteur Eosta proberen ze de mens weer centraal te stellen. Door een eerlijke prijs te betalen en door transparantie. Want: ‘Hoe minder goed je boeren kent, hoe gemakkelijker het uitbuiten gaat.’
Pieter Hotse Smit redactie vk
maandag 8 oktober 2018 om 03:00
Directeur Volkert Engelsman van Eosta, een duurzame groente- en fruitimporteur.
Directeur Volkert Engelsman van Eosta, een duurzame groente- en fruitimporteur. Simon Lenskens

Waddinxveen

Kom niet met ‘gezeik’ over de vervuiling door twee open haarden in zijn nieuwe bedrijfspand in Waddinxveen. Ja, 98 procent van de warmte gaat verloren, het zorgt voor fijnstof en ze ontregelen soms het klimaatsysteem, erkent de oprichter van de duurzame groente- en fruitimporteur Eosta.

‘Toch stoken we ze’, zegt Volkert ­Engelsman (61) serieus, maar niet zonder lach. ‘Het leven is keuzes maken, prioriteiten stellen. De landbouw is goed voor 30 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Wij kiezen ervoor dat probleem aan te pakken. Daarna gaan we het over de open haard hebben.’

De haarden kwamen er voor de warme, menselijke sfeer in het pand dat begin september werd opgeleverd. Engelsman wilde een open plek, waar de hiërarchie niet direct duidelijk is en de glazen kantoordeuren altijd openstaan. En waar het dus naar houtrook ruikt. ‘Bij het kampvuur ontstaan nu eenmaal de beste vriendschappen en ideeën’, zegt de directeur, tevens bewonderaar van indianenopperhoofd Black Elk.

het gezicht van de boer

Ideeën over hoe je groente en fruit uit de tropen zo transparant mogelijk kunt verhandelen, bijvoorbeeld. Zonder dat het klimaat, de boer, de natuur of de economie eronder lijdt, want dat is sinds 1990 het doel van Eosta. Het zet het gezicht van de boer op de traceerbare Nature & More-producten – alles biologisch. Het bedrijf geeft inzicht in zijn duurzaamheidsprestaties en laat de consument online meekijken. Die ziet hoe leveranciers van de Nature & More-producten omgaan met bodem en water. Hoe de biodiversiteit op hun land is, hun effect op het klimaat, hoe de arbeidsomstandigheden zijn en of de boer wel genoeg verdient.

Vorige maand bleek eens te meer dat organisaties met een dergelijk traceersysteem zeker moeten zijn van hun zaak. Albert Heijn lanceerde een app waarmee klanten kunnen meekijken naar de herkomst van zijn sinaasappelsap. De supermarktketen werd met dank aan de eigen openheid in de media direct geconfronteerd met de zeer slechte werkomstandigheden bij de Braziliaanse leverancier.

dream, dance, deliver

Als zelfbenoemde ‘Robin Food’ was het Engelsmans plan met Eosta de voedselbranche op te schudden. Niet zoals hij het leerde bij Cargill USA, de termijnhandelaar in grondstoffen, waar de les was zo min mogelijk binding aan te gaan met de producent. Dat staat winstmaximalisatie alleen maar in de weg. ‘Hoe minder goed je boeren kent, hoe gemakkelijker het uitbuiten gaat.’

De mens moest van de joviale Engelsman terug in de economie, was de gedachte. Iedereen in de keten moest gaan profiteren. Een gezamenlijk ‘dream, dance, deliver’ noemt hij dat. Het is niet het laatste allitererende managementmotto dat Engelsman erin zal gooien.

Neem ‘purpose, people, planet’ – waar zijn medewerkers tot in hun vezels van doordrongen moeten zijn. Of duurzaamheid moet je meten, managen, vermarkten en monetariseren – om niet te vergeten dat netjes gerekend moet worden, dus inclusief kosten voor mens en aarde.

Holle frasen? Een blik op de groene-prijzenkast zegt van niet. Eosta – met een directeur die volgens het dagblad Trouw de duurzaamste Nederlander is – werd dit jaar al beloond met drie duurzaamheidsprijzen, waaronder de Koning ­Willem I-prijs. In november kan daar de European Business Award for the Environment bij komen.

Het duurzame succes heeft wel een prijs. Hun Nature & More-merk is vaak duurder dan die van de gangbare concurrenten. ‘Voedsel is veel te goedkoop’, zegt hij. ‘We zouden twee keer zoveel moeten betalen als we onder meer de kosten voor klimaatschade en sociale uitbuiting zouden meerekenen. Wij proberen wel een eerlijke prijs te rekenen. Waar niet alleen de aandeelhouder, maar ook de samenleving beter van wordt.’

Dit lukt niet altijd.

Neem Albert Heijn. ‘Zij willen een lage prijs en verbieden ons transparant te zijn’, zegt Engelsman. Waarom niet breken met de organisatie die hij twee jaar geleden in het FD nog ‘crimineel’ noemde?

Het is als met de open haarden: niet alle keuzes zijn perfect. ‘Wij doen aan klantenspreiding, wat ook in het belang van de boeren is’, zegt hij. ‘Een klant mag maximaal goed zijn voor 5 procent van onze omzet. Dit betekent dat we ook zaken doen met organisaties die minder oog hebben voor onze visie.’

tropische producten

Niet dat Eosta afhankelijk is van de Nederlandse markt. 98 procent van zijn 110 miljoen euro omzet haalt hij uit andere Europese landen.

In een grote fabriekshal, vastgeplakt aan de ruimte met kantoren, crossen de inpakkers op elektrische vorkheftrucks langs de verpakkingen met tropische producten.

De stroomrekening wordt binnenkort gehalveerd als de honderden zonnepanelen worden geleverd. Een behoorlijk duurzame investering op een hal die permanent wordt gekoeld tot 10 graden Celsius.

Om een van de inpakkers slaat Engelsman zijn arm – niet alleen op kantoor is hij de joviale leider. Zijn medewerkers krijgen zo veel mogelijk vrijheid. ‘Worden wie je bent. Daar draait het om.’ Dus geen strakke functieomschrijvingen, nodeloos vergaderen en strenge targets. ‘Verantwoording leggen ze maar af aan hun eigen hart.’

VOC-mentaliteit

Met consultancybureau McKinsey en de Erasmus Universiteit probeert ­Engelsman, die economie en bedrijfskunde studeerde, zijn visie op duurzaamheid en manier van werken te vatten in een nieuw academisch curriculum voor bedrijfskundestudenten. ‘Een die niet gericht is op kennis en resultaten uit het verleden’, zegt hij. ‘Zoals buy low, sell high – een verkapte vorm van de VOC-mentaliteit, zeg maar. Een curriculum op basis van kennis van natuurlijk, sociaal en cultureel kapitaal. Weg van de spreadsheetgijzeling.’

Voor sollicitanten bij Eosta betekent dit op zijn minst openstaan voor de duurzame zaak. Op de werkvloer doen alsof, dat heeft volgens Engelsman ook helemaal geen zin. Dat loopt op niets uit. En natuurlijk heeft hij ook voor die wijsheid een afgemeten alliteratie. Dan wordt het niet dream, dance, deliver, maar fake, ­freeze, fail. <

Eosta

waar Waddinxveen

sinds 1990

werknemers 130

jaaromzet 110 miljoen euro

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
De Tata-staalfabriek in IJmuiden deze week vanbinnen.

Kabinet zet in op vergroeningsplan voor Tata, dat schatkist tot 2,5 miljard kan kosten

Tata Steel moet blijven bestaan en het kabinet wil op korte termijn met het bedrijf om de tafel om afspraken te maken over versnelde vergroening. Dat mag 2,5 miljard euro kosten.

Het is niet per se moeilijk om zonder makelaar een huis te kopen of verkopen, zegt Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis.

Zonder makelaar een huis (ver)kopen: hoe doe je dat? 'Een makelaar is geen tovenaar'

Een huis kopen of verkopen zonder makelaar scheelt kosten. Maar het vraagt ook meer van kopers en verkopers. Hoe pak je dat aan en waar moet je op letten?

Algemeen directeur en medeoprichter van Roetz Tiemen ter Hoeven in de werkplaats in Amsterdam-Noord waar de sociale onderneming op duurzame wijze fietsen een tweede leven biedt.

Roetz bouwt hippe nieuwe fietsen door onderdelen te 'oogsten' van wegroestende wrakken

Waar veel oude of kapotte fietsen een lot op de schroothoop beschoren is, krijgen deze bij Roetz een nieuw leven. Zo repareert de sociale onderneming onder andere ov-fietsen van NS, met ‘geoogste’ onderdelen uit andere rijwielen.

Tjerk 't Lam en zijn vrouw Lydia in Plus-filiaal Bieshof in Dordrecht. Aanstaande maandag krijgt de winkel een nieuwe eigenaar. Zonder koopzondag ziet de ondernemer geen perspectief op lange termijn.

Tjerk stopt met zijn supermarkt, omdat hij niet op zondag open wil. 'Alles jaagt steeds meer door'

De christelijke ondernemer Tjerk ‘t Lam uit Dordrecht ziet geen toekomst meer voor zijn supermarkt zonder open te gaan op koopzondagen. Daarom stopt hij. Principieel was dat geen lastig besluit, zegt hij, maar emotioneel wel.

Gedupeerden met protestborden demonstreren op het terrein van verzekeraar Achmea. ‘Terugkijkend had klanten niet zo veel leed toegebracht mogen worden.’

De woekerpolis was het grootste financiële schandaal ooit. Kan zoiets weer gebeuren?

Met de laatste grote schikkingen in zicht, loopt de woekerpolisaffaire na dertig jaar ten einde. Hoe kon het ‘grootste financiële schandaal uit de Nederlandse geschiedenis’ zo ontsporen? En kan het weer gebeuren?

De architecten van Bureau B+B houden zich bezig met stedenbouw en landschapsarchitectuur.

Het Nederlandse landschap vraagt veel: duurzaam, klimaatbestendig én natuurinclusief

In een land dat worstelt met ruimtegebrek en klimaatverandering zijn de uitdagingen voor landschapsarchitecten veel complexer geworden. Bureau B+B legt de lat extra hoog. 'Als het werk af is, is het nog niet af.'