Luister naar

‘Vrouw, spreek je ambitie uit. En ga meer werken’

Nieuws
Vrouwen blijven ondervertegenwoordigd in leidinggevende functies. Dit weekend werden er drie ­onderzoeken over gepubliceerd. Ans Merens van het SCP: ‘Als je wat wilt, ga dan vier dagen werken.’
Rien van den Berg Rien van den Berg
maandag 11 maart 2019 om 15:19
‘De prestaties van vrouwen worden strenger beoordeeld dan die van mannen.’
‘De prestaties van vrouwen worden strenger beoordeeld dan die van mannen.’ anp / Roos Koole

Den Haag

Drie onderzoeken naar de plek van de vrouw op de arbeidsmarkt in één weekend. Drie conclusies. 1: Vrouwen hebben hun opleidingsachterstand op mannen ingelopen: net zo veel vrouwen als mannen hebben een hbo- of universitaire opleiding. (Onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek) 2: Vrouwen durven eindelijk hun salaris uit te onderhandelen (Onderzoek van Motivaction in opdracht van uitzendbureau YoungCapital). Maar 3: Als een vrouw uit haar leidinggevende baan een treetje lager in de organisatie gaat werken, is dat veel vaker dan bij mannen geen leidinggevende baan. ‘Opgestaan, plaats vergaan’, zo luidt de titel van het onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Dat laatste onderzoek werd gedaan door Ans Merens, die al jarenlang ­onderzoek doet naar de positie van de vrouw in Nederland. ‘Er wordt vaak gesproken over vrouwen in ­topposities’, zegt ze. ‘En er wordt vaak gekeken naar de instroom van vrouwen in leidinggevende functies. Maar ik wilde in de laag daartussen kijken.’

Ze ontdekte een interessante dynamiek: van de vrouwen die teruggaan naar een lagere baan, krijgt zeker 58 procent niet opnieuw een leiding­gevende functie. Van de mannen in dezelfde situatie geldt dat voor slechts 37 procent. ‘Dat betekent heel concreet dat de kweekvijver voor ­potentiële topvrouwen minder goed gevuld is’, concludeert Merens.

Het onderzoek van Motivaction, waaruit blijkt dat jonge vrouwen ­salaris net zo belangrijk zijn gaan vinden als mannen, vertekent een beetje, vreest ze. ‘Ik heb een jaar ­geleden zelf ook onderzoek gedaan naar jonge vrouwen en mannen op de arbeidsmarkt. Daar kwamen toch wel andere dingen uit. Zowel de mannen als de vrouwen wilden interessant werk, waarin ze zichzelf kunnen ontplooien, en dat vastigheid biedt. Geld kwam echt pas veel lager in de ranglijst van prioriteiten.’

Merens vermoedt dat het verschil vooral veroorzaakt wordt doordat Motivaction ook veel jonge mensen met bijbanen heeft geïnterviewd. ‘Jongeren met een bijbaan zijn vooral op zoek naar geld. Voor jongeren met een reguliere baan ligt het waarschijnlijk anders.’ Daarnaast wijst Merens erop dat de cijfers waarop zij zich baseerde ietsje ouder zijn (uit 2014 en 2016), en dat sindsdien de economische situatie veel beter geworden is, waardoor werknemers nu hoge salarissen kunnen eisen.

Voor haar onderzoek naar vrouwen in het middenkader van bedrijven, had ze graag teruggekeken over een langere periode. Het blijkt namelijk dat na twee jaar een derde van de in functie teruggezette mensen, mannen én vrouwen, weer terugkeert in een leidinggevende baan. ‘Ik zou graag weten hoe het hun dan over een langere periode vergaat, maar daarover ontbraken de gegevens.’

mannen in het management

De CBS-cijfers over het gelijke opleidingsniveau tussen mannen en vrouwen, betekenen nog niet automatisch dat de situatie in de toekomst vanzelf recht zal trekken, waarschuwt Merens. ‘Je zou zeggen van wel: hoe hoger opgeleid, hoe hoger de kans op een managementfunctie. Maar als je in jongerenonderzoek kijkt naar hoger opgeleiden, zie je dat het anders ligt.’ Onder de 45 jaar zijn er al meer hoger opgeleide mannen dan hoger opgeleide vrouwen. Maar al gelijk vanaf het begin van de carrière worden er vaker mannen dan vrouwen in managementfuncties ­benoemd. Na vijf jaar stagneert de toestroom en de doorstroming van hoger opgeleide vrouwen, en daarna neemt hun aandeel zelfs af. ‘Bij hoger opgeleide mannen stijgt het aantal managers gewoon door. Opleidingsniveau lost de zaak dus niet automatisch op.’

minder ambitie

Omdat er niet één specifieke oorzaak is voor het verschil, wijst Merens ook niet één specifieke oplossing aan. ‘Vrouwen werken nog altijd minder in voltijd, vrouwen hebben nog altijd minder ambitie om leiding te gaan geven, de afdeling werving & selectie werkt niet altijd genderneutraal en de prestaties van vrouwen worden nog altijd strenger beoordeeld dan die van mannen.’

Wat moet een vrouw met ambitie dan doen? ‘Dat is inderdaad niet één ding. Bedrijven moeten beoordelaars op een training sturen waardoor ze gaan inzien hoezeer ze nog steeds in man-vrouwstramienen denken. Soms gaan werkgevers ervan uit dat vrouwen na een zwangerschap niet willen doorgroeien, en dat is lang niet altijd zo. En ik zou zeggen: als je als vrouw die ambitie hebt, ga dan minstens vier dagen werken. En spreek je ambitie uit. Natuurlijk kan dat niet altijd, en je werkgever zou je er eigenlijk ook naar moeten vragen, maar goed: als vrouwen hun ambitie niet uitspreken, zullen ze hun ambitie ook niet bereiken.’ <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Het is niet per se moeilijk om zonder makelaar een huis te kopen of verkopen, zegt Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis.

Zonder makelaar een huis (ver)kopen: hoe doe je dat? 'Een makelaar is geen tovenaar'

Een huis kopen of verkopen zonder makelaar scheelt kosten. Maar het vraagt ook meer van kopers en verkopers. Hoe pak je dat aan en waar moet je op letten?

Algemeen directeur en medeoprichter van Roetz Tiemen ter Hoeven in de werkplaats in Amsterdam-Noord waar de sociale onderneming op duurzame wijze fietsen een tweede leven biedt.

Roetz bouwt hippe nieuwe fietsen door onderdelen te 'oogsten' van wegroestende wrakken

Waar veel oude of kapotte fietsen een lot op de schroothoop beschoren is, krijgen deze bij Roetz een nieuw leven. Zo repareert de sociale onderneming onder andere ov-fietsen van NS, met ‘geoogste’ onderdelen uit andere rijwielen.

Tjerk 't Lam en zijn vrouw Lydia in Plus-filiaal Bieshof in Dordrecht. Aanstaande maandag krijgt de winkel een nieuwe eigenaar. Zonder koopzondag ziet de ondernemer geen perspectief op lange termijn.

Tjerk stopt met zijn supermarkt, omdat hij niet op zondag open wil. 'Alles jaagt steeds meer door'

De christelijke ondernemer Tjerk ‘t Lam uit Dordrecht ziet geen toekomst meer voor zijn supermarkt zonder open te gaan op koopzondagen. Daarom stopt hij. Principieel was dat geen lastig besluit, zegt hij, maar emotioneel wel.

Gedupeerden met protestborden demonstreren op het terrein van verzekeraar Achmea. ‘Terugkijkend had klanten niet zo veel leed toegebracht mogen worden.’

De woekerpolis was het grootste financiële schandaal ooit. Kan zoiets weer gebeuren?

Met de laatste grote schikkingen in zicht, loopt de woekerpolisaffaire na dertig jaar ten einde. Hoe kon het ‘grootste financiële schandaal uit de Nederlandse geschiedenis’ zo ontsporen? En kan het weer gebeuren?

De architecten van Bureau B+B houden zich bezig met stedenbouw en landschapsarchitectuur.

Het Nederlandse landschap vraagt veel: duurzaam, klimaatbestendig én natuurinclusief

In een land dat worstelt met ruimtegebrek en klimaatverandering zijn de uitdagingen voor landschapsarchitecten veel complexer geworden. Bureau B+B legt de lat extra hoog. 'Als het werk af is, is het nog niet af.'

Bedrijfsterrein van chipmachinefabrikant ASML in Veldhoven.

Kabinet probeert uit alle macht de chipindustrie in Nederland te houden

Het demissionaire kabinet loopt zich het vuur uit de sloffen om de Nederlandse chipindustrie comfort te bieden. ASMI, NXP en paradepaard ASML dreigen namelijk hun koffers te pakken.