Luister naar

Shell ontkent aantijgingen Milieudefensie. ‘Geen enkele private partij kan het energiesysteem veranderen’

Nieuws
Ten overstaan van een emotionele advocaat van Milieudefensie verdedigde Shell zich dinsdag op de eerste van vier zittingsdagen tegen het verwijt ‘gevaarlijke klimaatverandering’ te veroorzaken. ‘Geen enkele private partij kan het energiesysteem eigenhandig veranderen.’
Gerard Reijn en Pieter Hotse Smit / vk
woensdag 2 december 2020 om 03:00 aangepast 08:11
Actievoerders bij de rechtbank waar Milieudefensie samen met zes andere organisaties een zaak heeft aangespannen tegen Shell.
Actievoerders bij de rechtbank waar Milieudefensie samen met zes andere organisaties een zaak heeft aangespannen tegen Shell. beeld anp / Robin van Lonkhuijsen

Den Haag

Het is nu of nooit, houdt advocaat Roger Cox de rechtbank in Den Haag voor. Hij treedt op namens Milieudefensie, zes andere ngo’s en 17.000 burgers die oliemaatschappij Shell hebben gedaagd. Zij eisen dat Shell zijn CO2-uitstoot fors en snel verlaagt: met 45 procent in 2030 (ten opzichte van 2019), een vermindering die volgens hem in lijn ligt met het klimaatverdrag van Parijs.

Als de rechter dit nu niet oplegt, is de hoeveelheid CO2 in de lucht al te sterk gestegen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen, zegt Cox in een emotioneel betoog. ‘Er komt geen ander of beter moment meer. Als de politiek maar moeilijk in staat blijkt deze zaken snel te reguleren, en als de rechtbank het ook niet doet, wie beschermt dan nog de burger tegen de gevolgen van de klimaatverandering? Wie beschermt dan de armsten in de wereld’, zegt hij, en valt dan even stil om een brok in zijn keel weg te spoelen met wat water. ‘En wie beschermt dan de toekomstige generaties die een aarde van ons zullen erven die ernstig beschadigd en in groot verval is achtergelaten?’

Al Gore

Cox is niet gewoon een advocaat die een klus doet. Hij is de auteur van het boek Revolutie met recht, en de man die zich na het zien van Al Gore’s klimaatfilm An Inconvenient Truth stortte op de boosdoeners van de opwarmende aarde. Hij was ook de advocaat voor Urgenda, dat in 2015 de staat via de rechter dwong tot een strenger klimaatbeleid. Zijn gepassioneerde betrokkenheid doet zijn stem even stokken als hij samenvat waar hij het allemaal voor doet.

Het belang van het aanpakken van klimaatverandering ‘staat buiten kijf’, stelt Dennis Horeman van het trio advocaten dat voor Shell optreedt, en natuurlijk: ook de activiteiten van Shell hebben effect op het klimaat en het bedrijf zal er wat aan moeten doen. Maar, zegt Horeman: ‘Geen enkele private partij kan het energiesysteem eigenhandig veranderen. Ook Shell niet.’

Niet de rechter, maar de politiek moet knopen doorhakken. ‘Staten hebben wereldwijd in belangrijke mate controle, zowel over de aanbodzijde van de markt als over de vraagzijde.’ De Shell-advocaten betogen dat de rechtbank zich er dan ook helemaal niet over moet uitspreken.

Milieudefensie en de andere eisers zeggen op te komen voor alle mensen op de aarde, de huidige en de toekomstige. Volgens de Shell-advocaten kan dat niet voor een rechtbank. Een ‘collectieve actie’ veronderstelt een collectief belang. Maar niet alle mensen hebben hetzelfde belang. Belangen van arme mensen in Afrika zijn niet te vergelijken met die van burgers in Europa of de Verenigde Staten, stellen zij. In sommige landen is van gas afgaan misschien een goed idee, maar wat als Polen wil stoppen met steenkool, is gas dan niet een prachtig alternatief?

vergroenen

Shell vindt bovendien dat het van de fossiele bedrijven juist voorop loopt in het vergroenen van de bedrijfsactiviteiten. Als Shell gedwongen wordt minder te doen, is dat juist nadelig voor het klimaat. ‘Daarmee komt potentieel juist meer ruimte voor andere partijen, die mogelijk geen vooruitstrevende plannen voor de energietransitie hebben zoals Shell, om in het gat te springen dat zou ontstaan als de eis wordt toegewezen.’

Cox wijst erop dat de politiek nou juist niet in staat is gebleken bedrijven als Shell te beteugelen, terwijl de gevaarlijke 1,5 graden temperatuurstijging op deze manier al over een paar jaar wordt bereikt. Volgens hem is Shell samen met het Amerikaanse ExxonMobil tot 2030 de grootste investeerder in olie en gas. Van alle investeringen van Shell investeringen gaat 95 procent naar olie en gas.

Cox ging ook in tegen de stelling van de multinational dat een uitspraak in Nederland tot dit land beperkt zou blijven en alleen Shell zou raken. Hij zei dat in veel meer landen vergelijkbare zaken zullen worden aangespannen, ook tegen andere oliemaatschappijen.

Voor de tweede grote klimaatzaak in Nederland heeft de rechtbank vier zittingsdagen uitgetrokken. Donderdag wordt de zaak hervat. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Agenten met machinegeweren bewaken de Dom in Keulen rond Kerst en Nieuwjaar na de ontdekking van aanslagplannen van ISIS-Khorasan.

ISIS heeft Europa nog steeds in het vizier voor aanslagen als die in Rusland

In heel Europa zijn veiligheidsdiensten in staat van paraatheid. Want de aanslag in Moskou was niet het enige plan van ISIS. Het heeft Europa weer stevig in het vizier, te beginnen met kerken.

‘Je kunt aan je vlucht een CO2-uitstootcijfer hangen, maar wat zijn de precieze gevolgen dan?'

Waarom we toch blijven vliegen ondanks schaamte. 'Zet op een rij wat je belangrijkste waarden zijn'

Vliegschaamte blijft een dingetje, van de 18 tot 65-jarigen heeft 1 op de 5 er last van. Waarom blijven we vliegen, terwijl we weten dat het het klimaat fors schaadt?

De brug over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied.

Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug over de A7 wordt verbouwd

De verkeersoverlast in Noord-Holland zal gigantisch zijn zodra Rijkswaterstaat begint met de versteviging van een brug, midden in de A7. Artsen en verpleegkundigen maken zich zorgen over de gevolgen voor de spoedzorg.

Boerenprotest dinsdagmorgen in Brussel.

EU-landen komen boeren ongekend snel tegemoet, GroenLinks spreekt van 'symboolpolitiek'

De EU-landen zijn akkoord met een serie maatregelen die tegemoetkomen aan de protesten van boeren. De milieueisen om EU-landbouwsubsidies te krijgen worden versoepeld, kleinere landbouwbedrijven worden helemaal niet meer gecontroleerd.

Het gezin Laan, met rechtsboven Henk-Willem en daaronder zijn gehandicapte zoon Joas pleit voor betere toiletvoorzieningen voor mensen als Joas. ‘We hopen dat het balletje nu snel verder gaat rollen.’

Waar verschoon je onderweg een ernstig gehandicapt kind? 'Soms moet het in de bosjes'

Naar de wc gaan tijdens een dagje uit levert kinderen en volwassenen met een ernstige beperking veel gedoe op. Ze hebben vaak een ruimte nodig waarin ze liggend verschoond kunnen worden. Maar die zijn er nauwelijks.

Anniek Pheiher leidt een trainingssessie voor activistische beleggers bij The Field in Leiden.

Klimaatactivistische beleggers trainen voor de confrontatie met CEO's: 'Ik wil ja of nee horen'

In de aanloop naar het aandeelhoudersseizoen stoomt Milieudefensie honderden klimaatactivisten klaar om een duurzamer beleid af te dwingen bij bedrijven. Actrice Anniek Pheifer traint de activistische beleggers.