Luister naar

Vertrek Özil raakt ook Nederland

Nieuws
De Duits-Turkse voetballer Mesut Özil stopt als Duits international omdat hij zich gediscrimineerd voelt. Hij zou zomaar een voorbeeld kunnen zijn voor Nederlandse sporters, aldus sportsocioloog Jacco van Sterkenburg.
Jesse Westerbeke
dinsdag 24 juli 2018 om 03:00
De gewraakte foto waarop de Duitse voetballer Mesut Özil, die bij de Engelse club Arsenal speelt, de Turkse president Erdogan een voetbalshirt van hemzelf aanbiedt tijdens een ontmoeting in Londen in mei dit jaar.
De gewraakte foto waarop de Duitse voetballer Mesut Özil, die bij de Engelse club Arsenal speelt, de Turkse president Erdogan een voetbalshirt van hemzelf aanbiedt tijdens een ontmoeting in Londen in mei dit jaar. epa / turkish presidential press office

Amersfoort

‘Ik voel me ongewenst. Er is sprake van racisme en een gebrek aan respect’, zo schreef Mesut Özil zondagavond in een verklaring op Facebook over zijn beslissing om te stoppen als Duits international. De directeur van de Duitse voetbalbond (DFB), Reinhard Grindel, gebruikt hem als zondebok, aldus Özil, die 23 keer scoorde in het Duitse voetbalshirt. ‘In zijn ogen ben ik een Duitser als we winnen, maar een immigrant als we verliezen.’

Jacco van Sterkenburg, sportsocioloog aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam, herkent het geluid van Özil. ‘Ook voor Nederlandse voetballers met een dubbele nationaliteit voelt het vaak alsof ze er voorwaardelijk bij horen.’

De rel rondom Özil ontstond in mei, toen hij en verdediger Ilkay Gündogan op de foto gingen met de Turkse president Erdogan en Özil hem een shirt aanbood met de woorden: ‘groot respect voor onze president’. DFB-directeur Grindel wilde volgens Özil dat hij terugkwam op deze gebeurtenis, maar dat vond Özil niet nodig. ‘Het is een alarmteken als een groot Duits voetballer als Özil zich niet meer gewenst voelt’, twitterde de Duitse minister van Justitie Katarina Barley. Bondskanselier Angela Merkel noemde hem een ‘fantastische voetballer’ en zei via haar woordvoerster zijn beslissing te respecteren.

Volgens Van Sterkenburg is de activistische houding die Özil aanneemt uitzonderlijk in Europa. ‘In Amerika zie je wel basketbalspelers die strijden tegen racisme.’ Van Sterkenburg acht de kans groter dan voorheen dat Nederlandse spelers die discriminatie ervaren het voorbeeld van de aanvallende middenvelder gaan volgen.

vlag

Of het verstandig is wat Özil heeft gedaan? ‘Hij ging op de foto met Erdogan omdat Turkije een van zijn loyaliteiten is. Gezien die uitleg denk ik dat hij daarmee niets verkeerd doet. Hij wist heus wel dat er commotie zou komen, maar dat is op zichzelf geen reden om het niet te doen’, aldus Van Sterkenburg.

‘Ik herinner me dat in 2007 Jong Oranje-spelers van Surinaamse afkomst met de Surinaamse vlag zwaaiden toen ze de EK-finale hadden gewonnen. Daar was toen kritiek op. Maar je kunt niet verwachten dat spelers hun verschillende identiteiten negeren.’

Het recente bezoek van oud-Ajacieden Edgar Davids en Patrick Kluivert aan de voormalige president van Zimbabwe, Robert Mugabe, vindt Van Sterkenburg anders. ‘Dat lijkt op het eerste gezicht wel onverstandig. Anders dan bij Özil, liggen hun wortels daar niet.’

discriminatie

Van Sterkenburg, die onderzoek doet naar racisme in sport, stelt dat voetballers in Nederland last hebben van discriminatie. Uit een van zijn onderzoeken blijkt dat voetbalcoaches met een getinte huidskleur ervaren dat ze lastiger hogerop komen.

Voor Marokkaans-Nederlandse voetballers die kozen voor het Marokkaanse elftal uit te komen, kan discriminatie ook hebben meegespeeld in die beslissing.

‘En bij een selfie van Leroy Fer uit 2014, waarop voetballers met een getinte huidskleur waren te zien, kwamen er discriminerende reacties’, haalt Van Sterkenburg nog een voorbeeld aan. ‘Blijkbaar denkt een deel van de bevolking zo over etnische minderheden.’

Tegelijk ziet hij ‘dubbele standaarden’. ‘Lothar Matthäus [een Duitse voetbalcoach, red.] ging op bezoek bij Putin, maar dat leidde niet tot veel commotie.’

In ieder geval wordt door de discussie over Özil, 92-voudig international, de scheidslijn in de samenleving duidelijk zichtbaar. <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Kostas Tsimikas van Liverpool neemt een corner.

AI-assistent van Google en Liverpool voorspelt corners en geeft voetbaltrainers advies

Heb je als professioneel voetbalteam moeite met corners van tegenstanders? Een nieuw AI-model, TacticAI genaamd, zou soelaas kunnen bieden. Het voorspelt in driekwart van de gevallen naar wie de bal als eerste gaat.

 Irene Schouten: 'Afgelopen dagen reed ik  mijn snelste rondes ooit, maar ik realiseer me ook dat er een leven is naast de topsport.'

Drievoudig olympisch kampioene Irene Schouten (31) stopt met schaatsen. 'Er is een leven naast topsport'

Drie gouden en één zilveren medaille won schaatsster Irene Schouten (31) afgelopen weekend tijdens de WK afstanden in het Canadese Calgary. Toch besloot ze na vijftien jaar topsport te stoppen - voor velen onverwachts.

Kelvin Kiptum. Kiptum liep als een bezetene en legde in sommige weken het zevenvoudige van een marathon af. Die honderden kilometers wierpen al snel hun vruchten af.

'Marathonkomeet' Kelvin Kiptum (1999-2024) wilde atletiekgeschiedenis schrijven

In november liep Kelvin Kiptum over de Coolsingel om het parcours van de Rotterdamse marathon te verkennen. Daar wilde hij zijn wereldrecord aanscherpen. Zondag kwam het Keniaanse wonderkind om het leven bij een auto-ongeluk.

Gio Lippens, de stem van het wielrennen bij de NOS, is met pensioen.

Gio Lippens neemt afscheid als wielercommentator voor de NOS. Commentaar blijft hij leveren, maar dan vanaf de bank

31 jaar deed Gio Lippens verslag van de Tour de France voor de NOS. Sinds hij besloot vervroegd met pensioen te gaan, schoof hij zonder gêne zijn agenda leeg. Commentaar blijft hij leveren, maar dan vanaf de bank.

Regillio Simons tijdens de Nederlandse Eredivisie wedstrijd tussen Heracles Almelo en FC Volendam

Regillio Simons heeft zijn bestemming gevonden: 'Je moet bidden voor de gebrokenheid van de wereld'

Trainer Regillio Simons (50) is aangesteld om het haperende FC Volendam in de eredivisie te houden. Zijn geloof geeft hem daarbij rust. ‘De weelde van de voetbalwereld is een klus waar je mee om moet gaan.’

Voetbaltrainer Jürgen Klopp.

Voor Liverpool-trainer Jürgen Klopp is God een trouwe metgezel: 'Dat is een enorme troost'

Voetbaltrainer Jürgen Klopp stopt aan het einde van het seizoen na negen jaar bij Liverpool. Van de Duitser is bekend dat hij open is over zijn geloof. ‘Als iemand ernaar vraagt, vertel ik over God.’