‘De bijbelstudies van Beth Moore zijn niet tuttig’
Door heel Nederland komen vrouwen bij elkaar voor de bijbelstudies van de Amerikaanse Beth Moore. Deze Texaanse auteur daagt vrouwen uit zélf de Bijbel te lezen en ‘vertrouwelijkheid met God te vinden’. Op bezoek bij een vrouwengroep in Hoofddorp.

Ze zijn nog maar twee weken bezig met de nieuwe bijbelstudie van Beth Moore, maar één ding hebben de vrouwen al door: ze hoeven minder bijbelse woorden op te zoeken in de grondtekst. Acht vrouwen in Hoofddorp zijn tegelijk in de nieuwste zesweekse bijbelstudie van Moore gedoken: Ontdekkingsreis, jouw weg naar Gods hart.
De Texaanse Beth Moore is een levende legende in de wereld van de vrouwenbijbelstudies. Sinds eind jaren negentig schrijft ze bijbelstudies die door haar eigen succesvolle uitgeverij Living Proof Ministries worden uitgegeven. Niet alleen haar woorden, ook haar enthousiaste persoonlijkheid maken de bijbelstudies tot wat ze zijn. Moore verschijnt in woonkamers over de hele wereld. Een bijbelstudie van Moore is namelijk geen kleine bundel voor op je nachtkastje, het is een pakket. Een pakket met een werkboek voor thuis, een handleiding voor de studieleiders en een video van Beth Moore, die op de gezamenlijke avonden wordt gekeken. Zo ook deze avond in Hoofddorp. Kerkgenoten Gertrude Mijma (52) en Anniek Sturm (42) organiseren de Beth Moore-bijbelstudies in deze stad, vanavond bij Gertrude thuis.
Hun Beth Moore-ontdekkingsreis begon in 2008 tijdens een presentatie op New Wine over Moores bijbelstudies. Dit is het, dachten ze los van elkaar. ‘Deze bijbelstudie helpt je geloofswortels dieper gaan, dat merkte ik direct,’ vertelt Gertrude. De zondag na New Wine vertelde ze aan Anniek, die bij haar in de kerk zit, dat ze een bijbelstudie had aangeschaft. Die bleek ook aangestoken door het enthousiasme en de persoonlijke toon van Moore. En zo begon het. Andere vrouwen haakten aan.
bijbelboek overschrijven
Gertrude pakt een stapel studieboeken uit de kast: een studie over Jakobus, over David, over de brief aan de Tessalonicenzen. Ze liggen als een een-tweetje naast de appeltaart die klaar staat. Gastvrijheid vinden de vrouwen belangrijk tijdens de studieavonden.
De studieboeken hebben ze allemaal doorgewerkt met vrouwen uit Hoofddorp en omstreken. Veel vrouwen blijven na een studie terugkomen voor een volgende. Zo worden er door heel Nederland, van Wissenkerke tot Winsum, een of meerdere Beth Moore-studies per jaar georganiseerd.
‘Weet je wat zo mooi is van Beth’, zegt Anniek, voordat de zes andere vrouwen arriveren. ‘Beth zegt: Je hoeft míj niet te geloven. Ik wil dat jullie zelf de Bijbel lezen.’ In de dagen tussen de bijbelstudies is er dus huiswerk voor de vrouwen. ‘Je moet bijvoorbeeld zinnen opzoeken in de Bijbel en deze invullen in het werkboek’, vertelt Anniek. ‘Heel schools, maar die bijbelse woorden gaan wel beter in je hoofd zitten.’
Onderdeel van de studies is ook het opzoeken van veel woorden in de grondtekst. Spitten door de Concordantie van Strong, dat doen de vrouwen. In deze concordantie wordt een verbinding gemaakt tussen de bijbelvertaling en de oorspronkelijke grondteksten in het Grieks en Hebreeuws. ‘Het levert veel oh’s en ah’s op als je ontdekt welke verschillende betekenissen een Hebreeuws woord allemaal kan hebben’, vertelt Ria Agterhof (64), een van de deelnemers die net de woonkamer binnen is gelopen. Maar deze nieuwe bijbelstudie van Beth Moore wijkt dus iets af van haar andere studie- en werkboeken voor vrouwen. ‘We hoeven nu veel minder woorden op te zoeken in de grondtekst’, merkt Ria op naar aanleiding van het huiswerk van de afgelopen twee weken.
‘Bij een studie hebben we eens heel Tessalonicenzen over moeten schrijven, weet je nog?’, grijnst ze naar de andere vrouwen.
hyper
Dat zit er nu niet in. ‘Dit boek is geen diepgaande, eenduidige bijbelstudie zoals haar boeken over David of Jakobus’, zegt Anniek. ‘Hallo reisgenoot!’, zo begint Moore de inleiding van Ontdekkingsreis. De lezer is een reisgenoot, die met haar op zoek gaat naar een intieme relatie met God. Vragen stellen aan Jezus, aan God, daar legt Moore in haar nieuwe bijbelstudie de nadruk op. Jeannette Zwambach (51) is op de hoekbank gaan zitten. Het is haar derde Beth Moore-studie. Voor de eerste moest ze even een drempel over. ‘Ik vond het altijd iets tuttigs hebben, die vrouwenbijbelstudies. Maar dat ís niet zo, tenminste de studies van Moore zijn dat niet. Dat zijn echt studies naar woorden en verschillende betekenissen.’
Zouden mannen er dan geen baat bij hebben? ‘Ja, maar dan zouden ze een uur naar Beth Moore moeten kijken, en daar hebben wij soms al moeite mee’, lacht een van de vrouwen. ‘Ze is nogal hyper’, zegt ze, waarmee ze suggereert dat mannen daar niet van houden. Moore is lid van de Southern Baptist Convention, het grootste protestantse kerkgenootschap in de Verenigde Staten. Daar mag ze alleen aan vrouwen bijbelonderwijs geven. Door de vele persoonlijke voorbeelden van Moore, spreekt het überhaupt voornamelijk vrouwen aan. Maar Anniek weet dat er enkele mannengroepen in Nederland zijn die haar studies volgen.
eeuwige student
Een bijbelstudieavond begint in Hoofddorp met een paar liederen. Soms met de gitaar, maar vanavond zingen de vrouwen twee nummers van Opwekking en Sela mee met de YouTube-video’s van de liederen. Een enkeling heeft de ogen gesloten. Dan start Gertrude de video. De camera zoomt in op een grote villa omgeven door groen. Binnen zit Beth Moore met Lauren Chandler, de vrouw van predikant Matt Chandler van de megakerk Village Church. Moore laat zich door Chandler interviewen over de persoonlijke aanleiding van dit nieuwe bijbelstudieboek. ‘Van God houden en Hem dienen is één, maar er zijn ook mensen die iets hebben wat daar bovenuit stijgt: een vertrouwelijkheid met God.’ Daar wil Moore de vrouwen in deze bijbelstudie aan helpen. Moore noemt zichzelf een student in hart en nieren. ‘Ik blijf vragen stellen, dat heb ik altijd gedaan en dat zal ik altijd blijven doen’, vertelt ze. ‘Tijdens catechese bleef ik maar doorzagen als ik iets niet snapte.’ Ze doet haar jongere zelf na: ‘Dus dit dogma is volledig gebaseerd op enkel deze bijbeltekst? Maar hoe zit dan dan?’ Moeilijke vragen stellen aan God en andere gelovigen, dat verwelkomt Moore eerder dan dat ze het afwijst.
In een volgende scène staat Moore in regenlaarzen in het bos. ‘Het is tijd om weer te gaan leven’, vervolgt Moore en ze strooit bijbelteksten uit over haar miljoenen kijkers. ‘In Efeze 2 vers 10 staat dat je zo veel Jezus kunt krijgen als je zelf wilt’, zegt ze met nadrukkelijke handbewegingen. ‘Ik zie je weer na een week van huiswerk.’
vragen van Jezus
‘Kijk, dit persoonlijke bedoel ik’, zegt Anniek terwijl Gertrude het beeld wegklikt. ‘Ze kijkt je zo aan en dan zegt ze: Go girl! Dat is toch anders dan een dominee op de kansel.’ Het volgende uur wordt het huiswerk besproken. De weg die Moore inslaat met dit nieuwe boek spreekt niet iedereen aan. ‘Ik heb liever een stevige bijbelstudie dan de reflectievragen die we nu moesten beantwoorden’, zegt iemand. Een voorbeeld van zo’n vraag is: Hoe kom ik aan mijn waarheden? Een van de vrouwen geeft aan dat ze dat een moeilijke vraag vindt. ‘Ik weet het soms echt niet; ben ik overtuigd over iets door de Bijbel, door de predikant of door mijn eigen gevoel? Ik heb die vraag bij God gelegd.’ Anniek vertelt dat ze de reflectievragen juist heel waardevol vond, omdat ze zich voorstelde dat Jezus deze vragen aan haar stelde. ‘Ik stel namelijk wel vaker vragen aan God, maar dat Jezus mij vragen stelt en dat ik echt mijn antwoorden naar Hem opschrijf, was heel verrassend en intiem.’ Een van de vrouwen knikt hevig: ‘Ik bleef maar schrijven.’
post-its
Het is half tien geweest, tijd om af te ronden. Anniek deelt gele post-its uit waarop de vrouwen elkaars voorbeden schrijven. Deze post-its plakken ze in hun werkboeken zodat ze elke huiswerkdag eraan herinnerd worden om (voor elkaar) te bidden. De gebedspunten die worden gedeeld zijn intiem. De vrouwen laten elkaar achter hun voordeur kijken en delen zorgen over werk en gezinsleden.
De vorige bijbelstudieavond pakten ze het voor een keer anders aan. In plaats van voor iedereen te bidden, kregen de vrouwen één persoon uit de bijbelstudiegroep toegewezen om in het algemeen voor te bidden. ‘Door twee weken bewust voor iemand te bidden, raak je meer begaan met diegene’, vertelt Anniek. Daarin wordt de kracht van de bijbelstudie misschien nog wel het meest zichtbaar. De ontdekkingsreis doe je voornamelijk thuis, maar je hoeft de reis niet alleen te maken. ¦
Ontdekkingsreis
Beth Moore. Uitg. Sestra 2019. werkboek € 26, handleiding € 32,50