Diversiteit in visie op schepping groot

Dat blijkt uit de resultaten van een enquête van het Nederlands Dagblad onder vrijwel alle gemeentepredikanten in Nederland. De enquête is uitgevoerd in het kader van het Darwinjaar. In de huidige discussie in christelijk Nederland lijkt de discussie nog steeds te gaan over de keuze tussen het creationisme en de evolutietheorie. De opvattingen onder predikanten zijn zeer divers.

Aan het onderzoek hebben bijna dertienhonderd predikanten deelgenomen. Dat is ruim veertig procent van het totaal aantal voorgangers van de acht onderzochte kerkgenootschappen - die samen ruim 2,3 miljoen leden tellen.

Alleen onder predikanten van de Gereformeerde Gemeenten, de Hersteld Hervormde Kerk en van de midden-orthodoxe en de vrijzinnige stroming binnen de Protestantse Kerk heeft een meerderheid de overhand. De opvatting dat het Bijbelverhaal een schepping in 6 dagen van 24 uur leert, heeft massale aanhang in de Gereformeerde Gemeenten (100 procent) en de Hersteld Hervormde Kerk (92 procent). Midden-orthodoxen en vrijzinnigen kiezen in meerderheid (rond de 70 procent) voor de opvatting dat spreken over de historiciteit van Genesis 1 'irrelevant' is. Volgens hen draait het in dit hoofdstuk om 'het bevrijdend handelen van God'.

In de andere kerkgenootschappen en stromingen binnen de Protestantse Kerk in Nederland is de variëteit groot. Onder gereformeerdebondspredikanten binnen de Protestantse Kerk en voorgangers van de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten stemt 45 procent in met de uitleg van 6 dagen van 24 uur. Ook de opvatting 'Genesis 1 leert een schepping in zes dagen, maar niet noodzakelijk in 6x24 uur' heeft hier een grote aanhang (25 tot 40 procent). In de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) kiest zo'n 45 procent van de predikanten voor deze laatste optie.

In de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt), Nederlands Gereformeerde Kerken, Christelijke Gereformeerde Kerken en de orthodoxere stromingen in de Protestantse Kerk (confessioneel, evangelicaal) is de variatie het grootst. In deze kerken en stromingen ziet een behoorlijk percentage predikanten Genesis 1 als een 'vertelkader' waarin wordt verhaald over een historische schepping door God.

Het Nederlands Dagblad hield ook een enquête onder biologiedocenten van alle reformatorische, gereformeerde, evangelische en een drietal behoudende protestants-christelijke middelbare scholen. Uit de bijna honderd ingevulde reactieformulieren blijkt ook daar veel variatie in opvattingen over schepping en evolutie. Alleen op reformatorische scholen is een meerderheid (72 procent) ervan overtuigd dat de aarde is geschapen is zes dagen van 24 uur. Op zowel gereformeerde als evangelische scholen geldt dat voor ongeveer eenderde van de docenten.

Zowel predikanten als docenten geven in grote meerderheid aan dat de huidige discussie over schepping en evolutie hun visie niet verandert. En als de discussie wel invloed heeft, betekent dat meestal dat ze zich erdoor juist voelen bevestigd in hun opvatting.

Van de negenhonderd respondenten uit de volle breedte van de Protestantse Kerk gelooft 85 procent dat de aarde is geschapen door God, een opvatting die in de kerk al eeuwen fundamenteel is. Negen procent beantwoordt de vraag met nee, de overige zes procent 'weet het niet'. Ook een enkele predikant uit Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt), Nederlands Gereformeerde Kerken, Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten en Unie Baptistengemeenten zegt 'niet te weten' of de aarde is geschapen door God.

Onderzoeksinformatie

Respondenten gemeentepredikanten

Respondenten totaal: 1280 (44 % van totaal)

Protestantse Kerk in Nederland (totaal) 898 (43 % van predikanten)

- Midden-orthodox - 420

- Gereformeerde Bond - 121

- Confessioneel - 149

- Vrijzinnig - 140

- Evangelicaal - 68

Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) - 179 - (61 % van predikanten)

Gereformeerde Gemeenten - 21 - (47 %)

Christelijke Gereformeerde Kerken - 37 - (33 %)

Hersteld Hervormde Kerk - 36 - (62 %)

Nederlands Gereformeerde Kerken - 44 - (52 %)

Verenigde Pinkster- en Evangeliegem. - 33 - (15 %)

Unie van Baptistengemeenten - 32 - (80 %)

Respondenten biologiedocenten

Respondenten totaal: 96

Reformatorisch - 53 - (70 % van biologiedocenten)

Gereformeerd - 26 - (68 %)

Protestants-christelijk - 11 - (55 %)

Evangelisch - 6 - (75 %)

Het volledige artikel kunt u lezen in het Nederlands Dagblad van zaterdag 16 mei 2009 met daarin:

• achtergronden en duiding bij de resultaten van de predikantenenquête

• vier predikanten lichten hun (uiteenlopende) opvatting over Genesis 1 toe

• jongeren geloven vaker in een schepping in 6x24 uur dan ouderen

• de resultaten van een enquête over schepping en evolutie onder biologiedocenten en achtergronden daarbij

• de reactie van Peter Scheele op de enquêteresultaten

Vanaf zaterdag 16 mei 2009 kunt u deze krant kopen via de losse verkoop of de digitale editie.