Documentaire Vice over 'De Pinksterkerk' 'gooit teveel op een hoop'

Amsterdam

In de onlinedocumentaire Zondagskinderen die jongerenwebsite Vice.com deze week publiceert, volgt Gwen Pol een aantal jongeren die betrokken zijn of waren bij een pinkstergemeente. Pol vraagt zich af of ‘de pinksterkerk’ een goede plek is voor jongeren. Want, zegt ze: ‘Er is één kerk die meer en meer de zielen van juist jongeren weet te winnen, en dat is de pinksterkerk.’ De 22-jarige pinksterjongere Daniël zet haar uitspraak kracht bij. ‘Wat we zien opkomen in Nederland is een grote, groeiende groep jonge, radicale christenen’, zegt hij in het begin van de documentaire. Vice noemt geen cijfers die deze uitspraken onderbouwen, maar zegt wel te weten dat ‘de pinksterkerk’ in Nederland 120.000 leden telt.

Vice zet in de documentaire de pinksterkerken tegenover protestantse kerken. Met behulp van een tijdlijn wordt uitgelegd dat eerst de Rooms-Katholieke Kerk ontstond, en in 1517 het protestantisme. ‘Aanhangers van deze kerken geloven allemaal in een God op afstand, een God die regels voorschrijft’, aldus Vice. Leden van pinksterkerken daarentegen geloven volgens Vice ‘in een persoonlijke God met wie je kunt praten, die je helpt en die wonderen kan verrichten’.

verwarrend

Consequent spreekt en schrijft Vice over ‘De Pinksterkerk’ en niet over pinksterbeweging of pinksterkerken. En dat is verwarrend, aldus religieonderzoeker Miranda Klaver. Namens de Vrije Universiteit doet zij onderzoek naar de evangelische en charismatische beweging. ‘Dé pinksterkerk bestaat niet. De documentaire geeft geen compleet beeld.’ Wel vindt Klaver de verhalen interessant van jongeren die in de documentaire aan het woord komen, met name het verhaal van Daniël. Nadat God hem tijdens het charismatische jongerenfestival Soul Survivor ‘ontzettend aanraakte’ leeft hij fulltime voor God en heeft hij geen baan of studie. Regelmatig gaat hij de straat op om voor mensen te bidden. Zo laat de documentaire zien hoe hij bidt voor een man die in een scootmobiel zit. ‘Wij spreken uit dat de pijn verdwijnt. In Jezus’ naam spreken wij complete genezing uit over dit lichaam’, zegt Daniël.

Het verhaal van Daniël illustreert een nieuwe beweging die momenteel flink voet aan de grond krijgt, aldus Klaver. ‘Een beweging waarin mensen de dingen gaan doen die Jezus deed. Het gaat niet zozeer om een uitgewerkte theologie, maar om bepaalde praktijken als profeteren en zieken genezen.’ Zo krijgt de Bethelgemeente uit Redding, in de Verenigde Staten, steeds meer invloed in ­Nederland, ziet Klaver. ‘De combinatie van een grote kerk, een eigen muziekproductie en een bijbelschool doet het goed. En de kerk maakt handig gebruik van nieuwe media.’

RTL Late Night

Televisiepresentator Humberto Tan kwam woensdagavond terug op de genezingspraktijken van Daniël in zijn programma RTL Late Night. Moeilijk om naar te kijken vond Tan het, want complete genezing, daar gelooft hij niet in. En is Daniël niet bang dingen te zeggen die hij niet waar kan maken? Dat gebeurt wel, erkent Daniël. Zo heeft hij weleens gebeden voor mensen die kanker hadden. ‘Ik heb gezegd: ik geloof dat u gaat genezen. Maar toch zijn ze overleden. Dat slaat er bij mij wel in, dat is heel vervelend.’ Waarom dan niet gewoon zeggen dat je voor iemand bidt en hoopt dat hij geneest, vraagt Tan zich af. ‘Het is een stap in geloof’, reageert Daniël. Wel pleit hij ervoor genezingen te laten verifiëren bij een arts.

moedig

Vice laat ook Clarisse (33) aan het woord. Zij heeft haar pinksterkerk verlaten. Als zesjarig meisje werd ze al geacht mee te helpen demonen uit te drijven en tot haar dertigste had ze last van nachtmerries over de hel. De pinksterkerk is dan ook geen gezonde omgeving voor jongeren, zegt ze.

Ook volgt Vice Alice (28) een tijdje, die zich laat dopen. Klaver: ‘Dat is bij een gemeente van Crossroads. Je kunt dat niet op één hoop gooien met Daniël. Er werd wel erg veel op één hoop gegooid.’ De makers van de documentaire hebben hun ­research niet goed gedaan, vindt Klaver. ‘Dat vind ik jammer, want de verhalen vond ik goed. Het is ontzettend moedig van Clarisse haar verhaal te doen, ik weet hoe ontzettend moeilijk dat is.’ <