Luister naar

Kerken huiverig voor bemoeienis politiek bij sluiting

Nieuws
Gemeenteambtenaren ‘bemoeiden’ zich donderdag met het vraagstuk van leegstaande kerken op het symposium ‘Hoe houdt de gemeente de kerk in het midden?’ Want betrokkenheid van andere partijen voelt voor kerkbesturen vaak als bemoeienis, weet Mirjam Blott, projectleider van de Agenda Toekomst Religieus Erfgoed.
Harmke van Berkum
vrijdag 20 mei 2016 om 03:00
In de Grote- of Lebuïnuskerk in Deventer werd donderdag gesproken over kerksluiting. Deze Deventer kerk wordt zelf niet bedreigd met sluiting; in 2012 kreeg de kerk een grote opknapbeurt. Onder meer de vloer werd grondig aangepakt.
In de Grote- of Lebuïnuskerk in Deventer werd donderdag gesproken over kerksluiting. Deze Deventer kerk wordt zelf niet bedreigd met sluiting; in 2012 kreeg de kerk een grote opknapbeurt. Onder meer de vloer werd grondig aangepakt. nd

Deventer

Een kerkbestuurder zou zich waarschijnlijk een vreemde eend in de bijt voelen op het symposium over leegstand en dreigende leegstand van kerken en kloosters, donderdag in de Grote- of Lebuïnuskerk in Deventer. Het gaat namelijk niet over de vraag wat de kerk daarmee moet, kan of daarin nodig heeft, maar om de vraag wat de lokale overheid kan doen om de kerk in haar midden te houden. En daar heb je meteen de spanning te pakken, denkt Mirjam Blott, projectleider van de Agenda Toekomst Religieus Erfgoed onder wier vlag de bijeenkomst is belegd. ‘Wanneer een kerk leegt komt te staan, voelt de eigenaar: dit is míjn gebouw. Toch kan hij niet autonoom te werk gaan, omdat andere partijen zich ook betrokken voelen bij de kerk en op die manier emotioneel eigenaar zijn.’

kerkenvisie

Tijdens het symposium dachten zo’n honderddertig gemeenteambtenaren en andere beleidsmedewerkers na over hun rol bij leegstand van kerken en kloosters. Een aantal gemeenten deelt zijn visie en werkwijze, zoals de gemeente Deventer, die in 2013 een kerkenvisie opstelde. Jorien Kranendijk vertelt hoe belangrijk het is dat gemeente en kerkeigenaar elkaars taal leren spreken. ‘De lokale overheid ziet het kerkgebouw als vastgoed, iets waar je zakelijk mee omgaat. Kerkeigenaren echter hebben vaak het idee dat zij hun kerkgebouw in stand houden voor de gemeenschap en zien zichzelf dus niet slechts als zakelijke partner. Daardoor stappen beide partners het gesprek al in met een verschil.’ Wethouder Robin Hartogh Heijs neemt zelfs het woord ‘koudwatervrees’ in de mond als hij het heeft over het contact tussen kerkbesturen en de gemeente. ‘We spraken verschillende talen.’

koudwatervrees

Die koudwatervrees herkent ook de gemeente Utrecht. ‘ Wij hebben via de media moeten vernemen dat vijf Utrechtse kerken de deuren moesten sluiten en toen we het bisdom uitnodigden voor een symposium kregen we de reactie: waar bemoeien jullie je mee?’, vertelt iemand van de gemeente. Peer Houben van het bisdom Rotterdam gaat daar vanuit het perspectief van de kerkeigenaar op in. ‘Verplaats je eens in een huidig kerkbestuur, een bestuur dat moet kiezen welke kerk ze in stand houdt. Zo’n bestuur kan pas naar de lokale overheid stappen als ze zelf intern consensus heeft bereikt. Dat duurt jaren, het zijn rouwprocessen waar je als kerk doorheen moet.’

struisvogelpolitiek

Ook in Friesland is contact tussen kerken en de gemeente niet vanzelfsprekend, vertelt Dick Bloemhof van het Steunpunt Monumentenzorg Friesland. ‘In Friesland is de “struisvogelpolitiek” een probleem. Kerken denken: we hebben nog vijfentwintig leden, we redden het nog wel even. Tegelijk doen ook gemeenten in Friesland pas iets als er een vergunningaanvraag van kerken binnenkomt. Dat is jammer.’ Maar er zijn uitzonderingen, vertelt Bloemhof. ‘Sommige gemeenten hebben samen met kerken een kerkenvisie opgesteld.’

Het belang van zo’n visie wordt door meer gemeenten onderstreept. Ook Harrie Maas van Monumentenhuis Brabant is er voorstander van. ‘Kerken en lokale overheden hebben verschillende belangen, dus moet je op zoek gaan naar de gemeenschappelijke punten. Als je samen een visie opstelt, zit je in elk geval al met elkaar om de tafel.’ <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Patrick van der Linden (48), Niels Stouten (30) en Lia Verhaar (46)

De muziek van Bach verwondert deze mensen: 'De Johannes-Passion laat Jezus al 300 jaar als Heer zien'

De Johannes-Passion van Bach bestaat 300 jaar. Daarom wordt het stuk dit jaar extra vaak uitgevoerd tijdens de passietijd. Drie liefhebbers over hun ervaringen: 'Al ken ik het stuk goed, elke uitvoering is weer anders.'

De helft van de Duitse bevolking vindt dat het dansverbod op Goede Vrijdag wel wat versoepeld mag worden.

Waarom dansen op Goede Vrijdag is verboden in Duitsland en dat voorlopig zo blijft

Dansen in discotheken is op Goede Vrijdag verboden in Duitsland. Lang niet iedereen is het eens met het ‘dansverbod’. Toch blijft het van kracht. ‘Juist in onze tijd is het goed om even stil te staan.’

Petraeus werd uitverkoren om de serie te schieten, onder andere in de Armeens Apostolische Kerk Surp Hoki.

Voor zijn bekroonde fotoserie bezocht Bram 36 migrantenkerken. 'Soms is het prachtig, soms totale herrie'

Zesendertig zondagen ging fotograaf Bram Petraeus naar een migrantenkerk. Voor zijn fotoserie krijgt hij de Zilveren Camera 2023, een journalistieke prijs. 'Na een paar zondagen heb ik toch maar oordopjes meegenomen.'

Job Aantjens en Gerrita van de Haar komen uit dezelfde reformatorisch traditie, maar gaan verschillend om met hun homoseksualiteit.

Allebei christen en homo: Job leeft celibatair, Gerrita heeft een relatie. 'God geeft mij hier rust over'

Wat doe je als je als jonge christen ontdekt dat je homo bent? Job Aantjes (20) en Gerrita van de Haar (32) in gesprek over hun ervaringen. ‘Niet al mijn familieleden komen nog op de koffie, nu ik samenwoon met een vrouw.’

Afbeelding

Kleurrijk nieuw jaar voor hindoes

Ieder jaar in februari of maart breken grote delen van India uit in een kleurrijke feestvreugde. Tijdens het Holi-feest vieren hindoes zowel nieuwjaar als de overwinning van het goede op het kwade, van de lente op de winter.

Blindentolk Hilbert Geerling tolkt live bij The Passion in Zeist op 28 maart

Dankzij Hilbert kunnen ook blinden The Passion 'zien'. 'Het werkt als een tierelier'

Kippenvel krijgen van The Passion terwijl je het niet kunt zien. Blindentolk Hilbert Geerling maakt dat mogelijk op Witte Donderdag. ‘Als iedereen begint te lachen, moet ik zorgen dat een blinde op hetzelfde moment lacht.’