Dit is waarom alles altijd alleen maar ingewikkelder lijkt te worden

Charlottesville

Zij lieten ruim elfhonderd proefpersonen verschillende praktische problemen en puzzels oplossen. Zo was er bijvoorbeeld een vierkant bouwsel van lego, met daarop een dunne pilaar die een afdak draagt. De deelnemers moesten een manier bedenken om ervoor te zorgen dat het dak zwaarder belast kon worden. De meeste deelnemers deden dat door een extra pilaar toe te voegen, terwijl het veel eenvoudiger is om de pilaar weg te halen en de dakplaat boven op het gebouw te zetten.

Ook bij andere puzzels bleken deelnemers een voorkeur te hebben voor toevoegen dan weghalen. En archiefonderzoek bij enkele universiteiten liet zien dat een nieuw aangetreden collegevoorzitter om ideeën vroeg voor verbeteringen; slechts 11 procent daarvan ging over het schrappen van regels of commissies. De rest voegde juist nieuwe regels of bestuurslagen toe.

Volgens de onderzoekers zijn mensen er niet op gericht om dingen te vereenvoudigen. Pas wanneer zij de deelnemers met nadruk wezen op de mogelijkheid om dingen weg te halen, kozen zij vaker voor deze optie. De standaardreactie van mensen op een probleem lijkt dus te zijn ‘hoe kunnen we iets toevoegen dat het beter maakt’.

In Nature reageren twee commentatoren op de conclusies. Zij suggereren dat het weghalen van iets minder creatief lijkt dan iets toevoegen. Daarom zou er minder waardering voor zo’n oplossing zijn. Daarnaast gaan mensen er mogelijk van uit dat de ‘overbodige’ structuren er wel met een reden zullen zijn. En ten slotte is er de menselijke neiging om investeringen niet weg te gooien: het is er, dus we blijven het gebruiken.

Meer nadruk op de mogelijkheid om zaken te versimpelen zou volgens de commentatoren goed zijn. Wie bijvoorbeeld ontevreden is over de inrichting van het huis, kan natuurlijk extra accessoires of meubels kopen. Maar het huis kan ook flink opknappen van het verwijderen van overbodig meubilair – en dat is nog goedkoper ook.

Ook zou het goed zijn wanneer bedrijven en organisaties bij het ontwikkelen van nieuw beleid nadrukkelijk vragen om voorstellen die de structuren vereenvoudigen.