TV Vooraf: Nieuwsgierig op zoek naar christenen

‘Ik merk onder Nederlanders een afkeer van religie in het algemeen. Bijvoorbeeld in het debat over het dragen van een hoofddoek. Ook over christenen wordt vaak met dedain gesproken. Als je nog gelooft moet je wel een beetje gek zijn, klinkt daarin door.’ De journalist is zelf niet christelijk, maar komt uit een gelovig nest. ‘Mijn vader was een slimme man, en predikant. Daarom heb ik me altijd geërgerd aan dat dedain. Er zijn heel intelligente christenen. Als ik me al erger, hoe zou het dan zijn bij gelovigen zelf?’

Onder christenen trof hij een grote verscheidenheid aan. Het idee was om twee of drie afleveringen te maken. Het zijn er zes geworden. ‘Je hebt snel de neiging om te kijken naar de orthodoxe kerk, omdat je dan weer zo’n stereotiep beeld krijgt. Maar daarmee doe je het christendom in Nederland geen recht.’

En dus ging hij langs bij de Protestantse Kerk in Nederland, de Rooms-Katholieke Kerk, de evangelische beweging en bij de christenmigranten. ‘Je hebt het idee dat de kerk aan het uitsterven is, maar bij sommige kerken is dat absoluut niet het geval. Ik ben bij Hart van Vathorst geweest. Die kerk staat midden in de samenleving en de dienst zat er bomvol. Dat zie je ook bij de protestantse pioniersplekken. Ik vond het fascinerend te zien dat de kerk kleiner wordt maar niet minder vitaal.’

Eikelboom begrijpt sinds de serie beter wat mensen in religie zien. ‘Het heeft iets moois te kunnen geloven in een God die er voor je is. Dat geeft houvast, richting, troost. Veel Nederlanders weten niet hoe diep het geloof zit bij christenen, wat het voor hen betekent. Dat je mensen echt op hun ziel trapt als je daar neerbuigend over praat.’

Opvallend is dat christenen zich zorgen maken over de vrijheid van godsdienst. ‘Toen Femke Halsema net burgemeester van Amsterdam was, zei ze in een interview dat ze moskeeën wil kunnen sluiten als daar wordt gepreekt dat vrouwen onderdanig moeten zijn en homoseksualiteit misdadig is. Dat baart vooral behoudende dominees zorgen. Ook zij preken dat de man het hoofd is van de vrouw, en zij dus ondergeschikt is. En bij hen is het homohuwelijk niet toegestaan. Je proeft dat ze denken: wanneer zijn wij aan de beurt?’

Vanavond is de eerste aflevering. Daarin gaat het over de evangelische beweging. Hiervoor bezocht Eikelboom Mozaiek0318 in ­Veenendaal. Ook wordt er een aflevering gewijd aan de leegloop van kerken. In de vijfde aflevering gaat het over christelijke normen en waarden en komt ook de redactie van het Nederlands Dagblad in beeld.