Cabaretier Freek de Jonge: 'Secularisatie laat samenhang verdwijnen'
Hilversum
We leven in een tijd van kloven, ‘tussen rijk en arm, hoog- en laagopgeleid. Dat is de schuld van de secularisatie’, zegt Freek de Jonge vanavond in het EO-programma Onderweg. ‘Vroeger bond de kerk rijk en arm en waren daartussen gesprekken mogelijk. Die functie werd later overgenomen door de sociaaldemocratie. Dat is nu weggevallen en leidt tot veel somberheid.’
Terugkeer van religie en het geloof in God is volgens De Jonge niet de oplossing. ‘Het vervelende van religie, en ook van het christendom, is dat daarin ook streven naar macht zit. Dan wordt moraal iets waaraan iedereen zich moet houden.’
Met een verwijzing naar de Indiase filosoof Pankaj Misra zegt de cabaretier: ‘Voltaire bracht het rationalisme, Rousseau het gevoel. Het kapitalisme heeft zich uitgeleverd aan het rationalisme. Daarin is het belang van de wetenschap heel groot en wordt het vrije denken, dat voor kapitalisten gevaarlijk is, geëlimineerd.’
evenwicht
De Jonge pleit ervoor om beide delen van het menselijk denken in evenwicht te houden. ‘Als je in de natuur loopt, kun je een plant helemaal gaan ontleden en alle onderdelen gaan benoemen. Maar je kunt ook met elkaar praten over welk gevoel het zijn in de natuur oplevert.’ Het laatste verleren we in snel tempo, denkt hij. ‘De fantasie wordt dan niet meer aangesproken, en we kunnen niet meer open met elkaar in gesprek, maar we staan rationeel tegenover elkaar, met standpunten.’ Hoe zou het dan moeten? ‘We moeten ons verbinden aan een gemeenschap, en dan met elkaar naar de wereld kijken. Niet vanuit status of rijkdom, maar vanuit verwondering en nieuwsgierigheid. En dan alles samen delen.’
koloniale verleden
De Jonge zegt zich wel verantwoordelijk te voelen voor het koloniale verleden van Nederland. ‘Niet schuldig, want mijn voorvaderen hebben foute dingen gedaan. Die zijn gezien alles wat er toen gebeurde, ook wel te beredeneren. Maar het was niet goed. Schuldig hoeven we ons niet te voelen, dat geeft alleen maar wrok en somberheid.’
Het interview met Freek de Jonge in het EO-programma Onderwegwordt vanavond om 22.00 uur uitgezonden op NPO Radio 5.
