Vanavond op tv: Fascinerende reconstructie van de aanloop naar de brexit
Wie nog niet genoeg heeft van de nog immer voortdurende brexitsoap, kan vanavond zijn hart ophalen bij de verfilming van de aanloop en uitslag van het brexitreferendum in 2016. Enige voorkennis is echter wel handig bij Brexit: the Uncivil War.
De film kwam in januari van dit jaar uit. Hoewel de brexit vandaag de dag weer volop in de actualiteit is, zijn de gebeurtenissen van drie jaar geleden vast al een beetje weggezakt. Het is jammer dat de film daar niet zo op inspeelt, waardoor het, zeker voor niet-Britse kijkers, af en toe een rommeltje is aan namen, functies en personen. Want hoe zat het ook alweer met Remain en Leave?
Diverse partijen verenigden zich onder leiding van Craig Oliver (in de film gespeeld door Rory Kinnear) in de Remain-campagne. Zij zijn ervoor dat het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie blijft. Deze campagne werd gesteund door de regering-Cameron. De voorstanders van een brexit verenigden zich in twee Leave-campagnes. De ene werd georganiseerd door de partij UKIP, destijds geleid door Nigel Farage, de andere door Boris Johnson, minister Michael Gove en op de achtergrond politiek adviseur Dominic Cummings. Cummings had eerder campagne gevoerd tegen invoering van de euro. (Op de foto de acteurs Richard Goulding, Benedict Cumberbatch en Oliver Maltman, in hun rollen van respectievelijk Boris Johnson, Dominic Cummings en Michael Gove.)
De film zoomt nogal in op Cummings en vertelt vooral zijn verhaal. Toch lijkt het doel van de film te schommelen tussen een soort filmisch portret van de man (maar daar gaat het niet diep genoeg voor, de kijker krijgt net niet een emotionele band met het personage) en een verfilming van een historische gebeurtenis (maar daarvoor ligt de focus misschien weer te veel op Cummings en blijft het gissen of het er ook echt zo aan toe is gegaan in vergaderingen enzovoorts, of dat de makers hun fantasie hebben gebruikt).
Het interessante van de film zit hem voornamelijk in het mobiliseren van kiezers met behulp van sociale media. Het lijkt amper te geloven dat zoiets drie jaar geleden pas voor het eerst werd toegepast. Dat geeft al aan hoeveel impact die campagne heeft gehad op campagnevoeren in het algemeen.
Hoewel de Leave-campagnevoerders later werden beboet door de Kiescommissie vanwege de financiële constructies die hierbij gebruikt werden, heeft het referendum voor een zo onverwachte wending gezorgd, dat de Britten (en de buitenwereld) zich nauwelijks realiseerden wat hun nu was overkomen toen de uitslag werd bekendgemaakt. De film neemt ons mee in het hele radarwerk dat daaraan vooraf ging en dat is heel interessant. Saillant detail is dat Cummings tegenwoordig de adviseur is van Johnson, die inmiddels premier is. Het lijkt al bijna tijd voor een vervolg op de film …
Brexit: the Uncivil War, canvas, 22.10-23.45 uur.
