Zout water en zonnebrand
Waterman, een serie van BNNVARA, onderzoekt de strijd om het water. In dit tweede deel van een vierluik gaat Menno Bentveld naar Zeeland. Hierin staan de grote verschillen tussen zilt en zoet water centraal. Zeker op Schouwen-Duiveland is die tegenstelling goed zichtbaar. Waar de ene boer tot zijn grote geluk zoet water tot zijn beschikking heeft, moeten de meesten het er met zout water doen. De verschillen in het grondwater en het slootwater hebben een enorme uitwerking, zeker in een hete zomer. Dan wil je als boer een beregeningsinstallatie kunnen aanzetten om je oogst te redden, en die mogelijkheid staat of valt met de aanwezigheid van zoet water.
De gemiddelde toerist maakt zich er niet druk om: die geniet zeker tijdens de hittegolf alleen maar van het water in Zeeland. Aan de andere kant van de duinen is dat wel een ander verhaal. Zo is er een fruitteler die een deel van zijn appeloogst verloren ziet gaan door zonnebrand. Als het te lang niet regent, moeten grote vrachtwagens vol zoet water zijn reservoir komen vullen, zodat hij de bedruppeling kan starten. Elk uur rijden de vrachtwagens af en aan, maar helaas: genoeg is het niet, de zonnebrand door vochttekort voorkomt hij er niet mee. De presentator stelt verrassende vragen, die een stuk verder gaan dan alleen hoe de boer dit ervaart. Zou het niet beter zijn om in dit gedeelte van Nederland, waar het zoete water niet beschikbaar is, gewoon te stoppen met boeren? Of om over te stappen op een andere manier van landbouw, zilte teelt?
Al is dat misschien in de toekomst nodig, boerenzoon Jaap legt zich er niet zomaar bij neer. Hij wil heel graag het bedrijf van zijn vader op dezelfde plek kunnen voortzetten. De aanleg van een pijpleiding voor zoet water lijkt hem ideaal, en er zijn veel collega’s die hier hetzelfde over denken.
Tegelijkertijd zijn er boeren die het roer hebben omgegooid en de zee juist omarmen. Ook het kweken van zeewier kan heel winstgevend zijn, ontdekte een echtpaar. Dit deel van de serie Waterman laat ook andere aspecten van het water in Zeeland aan bod komen, die niet direct een link hebben met de problematiek, maar niet kunnen ontbreken: iemand vertelt over haar herinnering aan de Watersnoodramp van 1953, er komen zeehonden langs, er zijn beelden van een reddingsbrigade.
Ook komen diverse deskundigen aan het woord, die juist weer behoorlijk gedetailleerd ingaan op de problematiek.
Maar wat blijft hangen is vooral de strijd van de boeren in dit gebied, die een onmogelijke concurrentiepositie hebben, doordat ze precies daar boeren waar geen zoet water beschikbaar is.
Waterman, bnnvara, npo 2, zondag 20.20-21.10 uur
