Afbeelding
Reiny de Fijter
24 april 2020

Quarantaine in beeld gebracht door studenten uit Utrecht

Marija Prosheva (21) en Anthony Uittenbogaard (30), allebei student Spatial Design aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (HKU) fotografeerden hun eigen quarantaine.

Dat was een opdracht bij een seminar over documentair fotografie: ‘Fotografeer je eigen quarantaine’. Voor Marija Prosheva, die sinds zes jaar in Nederland woont, was melancholie een belangrijk woord. Want eigenlijk had ze in Macedonië willen zijn om daar het Orthodoxe Paasfeest te vieren met haar moeder, familie en jeugdvrienden. In Nederland woont ze bij haar vader, stiefmoeder en broertje.

‘Mijn moeder, opa en oma’s en vrienden wonen allemaal 2000 kilometer hiervandaan in Macedonië. Ik probeer zo positief mogelijk te denken en niet teleurgesteld te worden over deze situatie. Sinds ik in Nederland woon, heb ik steeds het gevoel dat er mensen ontbreken in mijn leven. Ik ben eraan gewend geraakt om met dat gemis te leven.’ Ze wilde zonder masker en clichés laten zien hoe haar echte leven er tijdens de lockdown uitziet. ‘Ik wilde mijn dagelijks leven met mijn gezinsleden thuis vastleggen en iets van die melancholie laten zien die ik nu voel.’ Het leverde een liefdevol familieportret op; een beeld van een gezin in quarantaine.


Uittenbogaard fotografeerde de wereld zoals hij die vanuit het raam van zijn huisje in Gouda kon zien en voorbij zag komen: fietsers, mensen die boodschappen uit een auto halen, de poot van een teddybeer die uit het raam hangt. Flarden, fragmenten van het leven eigenlijk. ‘Wij zijn nu in deze rol van thuisblijvers gedwongen, maar er zijn veel mensen voor wie dit altijd geldt. Het zijn de zwakkeren die eigenlijk altijd moeten uitkijken. Chronisch zieken, ouderen, de mensen voor wie we dit ook doen.

 

Ik ben een tijd depressief geweest. Daardoor weet ik hoe het is om in deze positie te zijn. Op de kunstacademie merk ik dat het gevoel uit die tijd gemakkelijk terugkomt. Daar wordt veel reflectie van je gevraagd. Voor dit project maakte ik wel duizend foto’s. Ik zag langzaam een lijn ontstaan. Het lijken foto’s van een privédetective. Ze geven achterdocht weer. Opeens zag ik dat ik weer terugging naar die tijd van depressie. Ik heb mijn gedachten toen opgeschreven in een dagboek. Dat heb ik weer opgezocht. Wat schreef ik toen? In het boek dat ik van de foto’s heb gemaakt, heb ik delen van die schrijfsels geplaatst. Om het zo persoonlijk te maken. Iemand in mijn omgeving is nu depressief. Gek genoeg is dat gedwongen thuiszitten goed voor haar. Je wordt gedwongen je angsten onder ogen te komen. Daardoor leer je met jezelf en je eigen gedachten om te gaan.

Veel mensen zijn op de vlucht voor de confrontatie met zichzelf. Deze tijd kan hun een spiegel voorhouden. We worden gedwongen terug te gaan naar de basis. Ik werkte bijvoorbeeld aan een maquette en dat moest helemaal met de hand omdat ik geen toegang had tot andere middelen. Ik vond het heerlijk. Ik ben als oudere student aan deze opleiding begonnen. Voorheen was ik junior salesmanager bij een groot bedrijf. Een heel snel leven. Opleidingen maakte ik niet af. Nu zit ik op mijn plek.

De foto’s op de linker pagina en op de voorpagina van deze Gulliver zijn gemaakt door Marija Prosheva. Rechts de foto’s van Anthony Uittenbogaard. Hij maakte een fotoboek van de volledige fotoserie met de titel Venster. Het 58 pagina’s tellende boek is te verkrijgen via de website anthonyuittenbogaard.com, voor elk verkocht exemplaar wordt € 5,- aan het Rode Kruis gedoneerd.