Jongeren zijn niet van plan om gelovig te worden om een vriend of vriendin te krijgen

Arnhem
Tommie is verliefd op Ayisha. Hij wil graag met haar op date, maar Ayisha durft hem niet aan haar moeder voor te stellen omdat hij ‘bier drinkt en ongelovig’ is.
‘Ik was benieuwd wat ik uit geloof zou kunnen halen bij bijvoorbeeld tegenslagen.’
Tommy en Ayisha zijn twee van de drie personages in het theaterstuk GOD?, een jongerenvoorstelling over geloof en religie. Vrijdag was de première in het Arentheem College in Arnhem.
Scholieren Elisabeth van der Ploeg (18), Oscar Hodne (18) en Anna Haima (18) waren erbij. ‘Ik vond de voorstelling heel intens’, vertelt Elisabeth. Ze heeft soms ruzie met haar moeder omdat ze de denkwijze van haar moeder niet kan volgen. Haar vader is rooms-katholiek opgevoed en haar moeder is boeddhist. ‘Het is voor haar bijvoorbeeld niet respectvol om je voeten op een kussen te zetten.’
De hoofdrolspelers in het theaterstuk, Quiah, Tommie en Ayisha, zitten bij elkaar op school, maar kregen elk een andere opvoeding. Ze gaan met elkaar in gesprek over geloven. Ayisha werd islamitisch opgevoed, Quiah protestants en Tommie werd in alles vrijgelaten. Quiah en Ayisha vinden hem respectloos in zijn taalgebruik als hij vloekt of denigrerend praat over vrouwen die een nikab dragen. En ze spreken hem daarop aan. Quiah worstelt zelf met God. Haar neefje is onlangs overleden en ze snapt niet waarom God dat heeft laten gebeuren. Ze weet nog niet of ze blijft geloven.
Anna was bij de première. Ze herkende zich het meest in Quiah. ‘Al ben ik niet gelovig, ik heb wel op een erg christelijke school gezeten. Toen mijn vader kanker kreeg, heb ik veel over het geloof nagedacht. Want als God bestond, waarom liet Hij dan die ziekte toe?’
Elisabeth gelooft ook niet. ‘Maar ik vind het wel een fijne gedachte dat mensen die overleden zijn naar een fijne plek gaan. En als ik op vakantie in Thailand in een tempel ben, geven de muziek en het gebed me een magisch gevoel. Misschien ga ik ooit nog geloven.’
ervaringsdeskundigen
Regisseur Timothy de Gilde (38) wilde al langer een voorstelling over geloof en religie maken. Het was alleen wachten op het goede moment. En dat is nu, omdat De Gilde met jonge acteurs kon werken die affiniteit met dit onderwerp hebben. ‘Het zijn ervaringsdeskundigen. We hebben de privéverhalen van de acteurs gebruikt om de teksten te maken en tot de personages te komen. Al is de voorstelling niet autobiografisch.’
Het maken van deze voorstelling bracht De Gilde terug naar zijn eigen jeugd. ‘Ik was benieuwd wat ik uit geloof zou kunnen halen bij bijvoorbeeld tegenslagen. Ik heb dat als puber onderzocht en heb lange tijd ook gebeden. Na verloop van tijd ben ik daar weer mee gestopt. Ik ben niet gelovig geworden.’
De Gilde lijkt een beetje op Tommie uit het stuk. Die leert van Quiah het Onze Vader bidden. De regisseur hoopt dat het publiek - net als hijzelf - in elk van de drie personages wat terugziet van zichzelf. Je hoeft bijvoorbeeld geen moslim te zijn zoals Ayisha om te weten dat het lastig is een vriend of vriendin thuis voor te stellen. Het kan zijn dat ouders vinden dat hij of zij niet uit het juiste milieu komt of er problemen mee hebben dat hun zoon of dochter op iemand van hetzelfde geslacht valt. En ook als je christelijk bent zoals Quiah kan het overlijden van een dierbare je kijk op het leven op losse schroeven zetten. Tommie is zoekend. Hij ‘jat’ uit de verschillende geloven wat hem van pas komt. Hij overweegt moslim te worden als Ayisha hem dan wel ziet zitten.
De regisseur gelooft zeker dat een liefdesrelatie kan slagen als de partners verschillende geloven hebben. Hij is er zelf een voorbeeld van. ‘Mijn vriendin is joods. Ik vind het inspirerend als iemand anders denkt of anders in de wereld staat, maar het moet geen obstakel worden.’
taboe
De Gilde merkte dat het praten over geloof en religie nog vaak taboe is. ‘Ik zie dat in de toneelwereld. Soms kom ik er pas na jaren achter dat iemand gelovig is. Het lijkt erop dat mensen bang zijn een stempel te krijgen als ze het vertellen.’ De regisseur vindt het juist goed met elkaar te praten. Dat is ook de belangrijkste boodschap uit de voorstelling. ‘Durf met elkaar het gesprek aan te gaan en probeer je in te leven in de ander. Zeker in de fase waarin jongeren zitten. Waarin ze anderen uit andere milieus ontmoeten. Laat je vooroordelen vallen en stap zonder oogkleppen de wereld in.’
Anna vindt het een mooie boodschap. ‘Ik denk dat het ook klopt. Als we meer met elkaar zouden praten en meer van elkaar zouden weten, zouden er minder problemen zijn.’
Oscar vindt de boodschap ‘leuk, maar ook een beetje makkelijk’. Hij denkt dat uiteindelijk toch iedereen overtuigd is van zijn eigen gelijk. En hij vindt dat ondanks het feit dat mensen respect voor elkaar moeten hebben, toch alles gezegd moet kunnen worden, ‘ook met grove woorden’. Veel nieuwe dingen heeft hij in de voorstelling niet gehoord. ‘Maar er werd heel goed geacteerd.’
Anna vond de voorstelling heel persoonlijk. ‘Het stuk waarin Ayisha zegt dat Tommie in gesprek moet gaan met een vrouw in een nikab vond ik mooi. Lach eens naar iemand en zie de ander als mens.’
discussies
Gelovig worden om een vriend of vriendin te krijgen, zijn de jongeren niet van plan. Elisabeth: ‘Als je je voor een ander moet veranderen, pas je niet bij elkaar.’ Oscar denkt dat hij wel een relatie met een gelovige zou kunnen hebben, zolang het geloof niet het belangrijkste is. En Anna wil het liever niet. ‘We zouden veel te veel discussies krijgen. Geloven is niet iets wat je voor een ander moet doen. En ik denk niet dat er een jongen is die dat waard is.’ <
theater voor jongeren in een trailer
Toneelgroep Oostpool en Theater Sonnevanck maken jaarlijks twee theatervoorstellingen voor middelbare scholieren over onderwerpen die jongeren raken. Met Princess (2018) en Bromance (2016) wonnen ze de Gouden Krekel voor meest indrukwekkende theatervoorstelling.
De voorstellingen worden gespeeld in een omgebouwde vrachtwagentrailer met een breed en ondiep podium. Per voorstelling komen zo’n 15.000 scholieren - vooral in Oost-Nederland - kijken.
n.a.v. GOD?, een jongerenvoorstelling over geloof en religie.
Timothy de Gilde (regie), Magne van den Berg (tekst), Tommie Kinneging, Ayisha Siddiqi en Quiah Shilue (spel) t/m 5 juni. 14+. Bij de voorstelling zit educatief materiaal om over het onderwerp door te praten.