Museum is succesvol als tentoonstellingsfabriek of dagattractie

Amsterdam

Dat concludeert merkenonderzoeker Hendrik Beerda in het Cultuursector Merkenonderzoek dat hij elk jaar uitvoert. Veel musea hebben de afgelopen jaren hun bezoekersaantal fors zien groeien na een drastische verbouwing. Beerda noemt onder meer het Rijksmuseum en het Mauritshuis. Maar een verbouwing alleen is niet voldoende. Er moeten daarna ook steeds belangrijke tentoonstellingen worden georganiseerd, die veel publiek trekken. ‘Het Zwolse Museum De Fundatie lukte het kortstondig om met een verbouwing nationale zichtbaarheid te realiseren, maar is deze nu weer kwijt’, constateert Beerda.

De top twintig van musea met de sterkste museumreputatie in 2015 wordt aangevoerd door het Anne Frank Huis, het Rijksmuseum en Paleis het Loo. De twee Amsterdamse musea stonden in 2014 op dezelfde plaats, Paleis Het Loo stond toen op nummer zes.

‘Een derde van alle topmerken in de museumsector richt zich op de familiemarkt en vormt geduchte concurrentie voor de grote dagattracties’, zegt Beerda. Voorbeelden daarvan zijn het Nederlands Openluchtmuseum, Het Spoorwegmuseum en NEMO. ‘De sterkste partij is Het Spoorwegmuseum, dat onder de gemiddelde Nederlander net zo geliefd is als het Van Goghmuseum. Vergeleken met de dagattracties scoort Het Spoorwegmuseum als merk net zo goed als Ouwehands Dierenpark in Rhenen.’

Opmerkelijke groeiers in reputatie zijn het Leidse natuurmuseum Naturalis, dat van de 13e naar de 8e plek klom en drie musea die in 2014 helemaal niet in de top twintig voorkwamen: het Mauritshuis (12, in 2014 gesloten vanwege een verbouwing), Museum Het Rembrandthuis (16) en het Drents Museum (20).

Een mooi voorbeeld van een museum dat met laagdrempelige tentoonstellingen een groot publiek aan zich weet te binden, is volgens Beerda Paleis Het Loo. ‘Dankzij tentoonstellingen rond Grace Kelly, Sissy en een jurk van koningin Máxima neemt dit museum nu de derde plaats in op de ranglijst van meest geliefde musea. Alleen het Anne Frank Huis en het Rijksmuseum zijn populairder dan het museumpaleis in Apeldoorn.’

gastvrij

Beerda deed ook onderzoek naar het meest gastvrije museum van Nederland. Het Amsterdamse techniekmuseum NEMO voert daarbij de ranglijst aan. ‘Het personeel van het Amsterdamse science center heeft het vriendelijkste imago’, constateerde Beerda. ‘Het Spoorwegmuseum en het Nederlands Openluchtmuseum staan op plaats twee en drie wat betreft vriendelijk personeel, kindvriendelijkheid en prijs-kwaliteitverhouding.’

Tot slot zag Beerda in dat het Anne Frank Huis het sterkste cultuurmerk van Nederland is. Op de tweede plaats staat de VVV Cadeaubon (in 2014 nog 1), gevolgd door André van Duin (in beide jaren op nummer 3). In de rest van de top tien komt, naast bekende cultuurpersoonlijkheden en bioscoopketen Pathé, uit de museumwereld alleen het Rijksmuseum op deze ranglijst voor, op nummer 6 (in 2014 nog de vierde plaats). <