Luister naar

Non-fictie: Ik, filosoof, vertrouw de rede wel/niet

Nieuws
Een brede kijk op de filosofie, dat biedt het handzame boek Hoe denkers denken. De auteurs, twee promovendi aan de Faculteit der Wijsbegeerte van de Vrije Universiteit in Amsterdam, geven door middel van tien interviews met Nederlands filosofen een aardige inkijk in de huidige stand van de filosofie.
Maurice Hoogendoorn Maurice Hoogendoorn
vrijdag 25 mei 2012 om 12:12

Knap is dat de tien verhalen best lastige materie bevatten maar door de bank genomen toch goed behapbaar zijn voor niet-filosofen. Het leuke aan deze opzet tien interviews is dat al na een paar hoofdstukken blijkt dat de filosofie vele gezichten heeft. De tien filosofen beoefenen hun vak allemaal op een geheel eigen wijze. Bijvoorbeeld door de levensovertuiging die ze aanhangen: zowel atheïst Herman Philipse als christen René van Woudenberg hebben een plek gekregen in deze bundel.

Filosofie lijkt elk hoofdstuk bijna weer iets anders te zijn. Voor Heinz Kimmerle is de dialectiek belangrijk, voor Heleen Dupuis is filosofie vooral logisch redeneren en argumenteren en Afshin Ellian meent als filosoof op socratische wijze al het heilige te moeten bevragen. Ook het terrein waarop de filosofen publiceren verschilt. Terwijl de Groningse filosofe Jeanne Peijnenburg veel publiceert in wetenschappelijke bladen, schrijven Ad Verbrugge en Stine Jensen regelmatig populair-wetenschappelijke stukken.

observatie

Jensen vertelt over haar filosofie over Facebook; in haar laatste boek hierover muntte ze de term intiem kapitaal, een verwijzing naar het begrip cultureel kapitaal waarmee de Franse socioloog Pierre Bourdieu bekendheid verwierf. Jensen bedoelt ermee dat de persoonlijke informatie die we op Facebook zetten (onze favoriete kledingmerken en winkels) voor bedrijven een manier worden om macht en invloed te verwerven persoonlijke informatie is handelswaar geworden.

Wat misschien nog wel het aardigste is aan dit boekje is dat de filosofen elkaar niet zelden tegenspreken. Zo meent Heleen Dupuis dat de rede het belangrijkste instrument van de mensheid is. Achter alles wat zij doet en vindt moet een logische redenering zitten. Maar Johan van Benthem trekt in een volgend hoofdstuk die lofzang op de rede alweer in twijfel. Vaak vertrouw ik een observatie met eigen ogen meer dan het resultaat van een gedachtegang.

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
'In de wandelgangen van de Amsterdamse Stadsschouwburg was meteen sprake van paniek.'

Grote onrust onder schrijvers over mogelijke fusie boekenuitgevers

Auteurs uitgeverij De Bezige Bij zijn zeer bezorgd over plannen voor een fusie tussen uitgeefconcern WPG, waar De Bezige Bij onderdeel van is, en VBK Uitgevers, eigenaar van onder meer de literaire uitgeverijen Atlas Contact en Ambo Anthos.

Angela Saini: ‘Ik geloof niet dat een samenleving automatisch beter is als vrouwen de macht hebben.’

Mannen aan de macht, het is níét natuurlijk, volgens schrijver Angela Saini

‘Wat is van alle tijden?’, vroeg een journalist tijdens een interview aan popster Taylor Swift. ‘Het patriarchaat’, antwoordde ze zonder aarzelen. Maar niets is minder waar, ontdekte wetenschapsjournalist Angela Saini.

Afbeelding

Vechten voor je bestaansrecht in negentig pagina's

Het actieboek voor de Week van het Christelijke Boek is dit jaar geschreven door een Amerikaanse schrijfster. Tamera Alexander - winnaar van vier Christy Awards - komt met de novelle De kans van haar leven en laat de lezer kennismaken met het leven van een vrouwelijke journalis..

'Toch is er nog steeds die associatie van vleesconsumptie met kracht, macht en seksuele potentie.'

Van offercultuur met kilo's vlees naar vegetarisch avondmaal. Hoe onze relatie met dieren is veranderd

'Machtige personen werden volgepropt met vlees totdat ze niet meer kónden.' In het boekessay Waarom we dieren eten verkent cultuurfilosoof Thomas Macho de ingewikkelde relatie tussen mens en dier, vanaf de oertijd tot heden.

Militaire begraafplaats bij Verdun, waar de Europese catastrofe zich in 1916 voltrok.

Europa verkeert in een geestelijke crisis. De schrijver van dit fascinerende boek wijst de oorzaak aan

Als gevolg van het verlichtingsdenken heeft het christendom zijn wervingskracht verloren. Scepsis en twijfel kwamen ervoor in de plaats en baanden de weg voor het huidige complotdenken.

De kathedraal Notre-Dame van Reims vóór de restauratie van Lassus en Viollet-le-Duc; twaalfde en dertiende eeuw. Negentiende-eeuwse gravure door Veuillot, 1881.

Wie dit boek gelezen heeft, begrijpt de middeleeuwen en loopt nooit meer een kathedraal voorbij

De Notre-Dame in Parijs weerspiegelt het denken, voelen en geloven van haar bouwers. In een prachtige heruitgave van een beroemd boek vertelt Georges Duby wat de bouwers van de Notre-Dame bezielde.