Enthousiast geschreven dogmatiek

Wim Markus en Almatine Leene weten een geloofsleer op een toegankelijke en zelfs aantrekkelijke wijze te presenteren. QR-codes naar filmpjes, verwijzingen naar Bijbelgedeelten, een casus als verheldering, verdiepende stof en leestips zijn met symbolen aangegeven. Ze wisselen de toegankelijk geschreven lopende tekst af en dragen zo bij aan de levendigheid. Bepalender nog voor de aantrekkelijkheid is de inhoud. Voortdurend zoeken de schrijvers naar verbindingen met de actualiteit. Zo beginnen ze een uitleg met een citaat van presentatrice Bridget Maasland, maken ze een uitstapje naar de De Da Vinci Code (2003) of komen met een spiegelverhaal van Toon Tellegen.

‘Als iets een dogma wordt genoemd, betekent dat niet dat daarmee de gesprekken ophouden. Het dient als een hulpmiddel om erover te spreken, niet als een stok om mee te slaan’, aldus de inleiding. Zoals te doen gebruikelijk bij een geloofsleer is er ruim aandacht voor de Bijbel, God, Jezus Christus, de Heilige Geest, de mens, de kerk en de toekomst. Daarnaast ruimen de auteurs plek in voor hoofdstukken over het karakter van geloven, acht argumenten om te geloven, schepping en wetenschap, Gods verkiezing en menselijke keuze en bidden.

Wim Markus is emeritus predikant binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Eerder was hij werkzaam bij en voorzitter van de HGJB, een jeugdorganisatie binnen de PKN. Almatine Leene werkt als onderzoeker aan de universiteit van Stellenbosch in Zuid-Afrika. Ook is ze daar predikant in de Nederduits Gereformeerde Kerk. Haar promotie in 2013 zorgde voor de nodige beroering in haar kerkgenootschap, de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt. Vanuit de godsleer bepleitte ze de openstelling van ambten voor vrouwen. Opvallend genoeg gaan de auteurs in dit boek volledig voorbij aan deze kwestie. Onder ‘ambtsdragers in de kerk’ reppen ze met geen woord over het geslacht van de drager van het ambt. Ze lijken zich er niet aan te willen branden. Een ander heet hangijzer kunnen ze onmogelijk links laten liggen, namelijk het al dan niet instemmen met homoseksuele relaties. Daarbij laten ze in het midden wat hun opvatting is. Christenen verschillen hierover van mening, zo geven ze aan.

Jammer is dat andere religies en niet-gelovigen er wat bekaaid van afkomen. Onder het kopje ‘andere godsdiensten’ gaat het over de uniciteit van het christelijk geloof. Moslims komen ter sprake als ze bekeerd zijn tot het christendom, de auteurs vergelijken de Koran en de Bijbel en er is de vraag of alle niet-christenen verloren gaan. Gezien de huidige context, met verschillende religies die naast elkaar leven, had enige richting in de omgang met andersdenkenden niet misstaan. In zijn algemeenheid is het duo nauwelijks te betrappen op opvallende of afwijkende standpunten. Het gaat bij deze dogmatiek dan ook niet om het poneren van nieuwe stellingen voor de eigen achterban. Gemeenteleden bereiken en hen enthousiasmeren, dat is de opzet van de auteurs. Ze zijn er uitstekend in geslaagd. De fraai vormgegeven geloofsleer kan bovendien goed fungeren als handvat bij (belijdenis)catechese. ¦