NOS-journalist Ron Fresen stapt uit de Haagse kaasstolp: ‘Het past niet langer in de optelsom’

Francine Oomen stond talloze pubers bij met haar herkenbare Hoe overleef ik-boekenserie, maar wist zich ondertussen geen raad met de misbruikte tiener die ze zelf was geweest.

Je denkt de liefde van je leven gevonden te hebben, maar dan laat de ander je in de steek. In Het eind van de relatie van schrijver Graham Greene vecht hoofdpersoon Maurice tegen het verlies van zijn geluk.

Het nieuwste boek van Bart Wallet, hoogleraar Joodse studies aan de Universiteit van Amsterdam, gaat over het orthodox-joodse gezin van Sam en Henny Eisenmann. Het bijzondere van het gezin was dat iedereen de oorlog overleefde: vader Sam, moeder Henny en de kinderen Gershon, Ruth, David en Ephraim. Tijdens de oorlog werd het gezin zelfs uitgebreid: Ephraim kwam op 1 mei 1944 ter wereld in de vroedvrouwenschool in Heerlen. Zijn naam verwees naar de zoon die de bijbelse Jozef in het land Egypte had gekregen. Bij het geboortebericht dat de ouders Sam en Henny na de oorlog deden uitgaan, plaatsten zij de tekst: ‘Want God deed mij groeien in het land mijner onderdrukking.’ Die woorden had Jozef gesproken na de geboorte van zíjn zoon Ephraim.

De gelijkenissen horen tot de kern van de Bijbel en tot de wereldliteratuur. Ze behoren tot het cultuurgoed dat iedereen toebehoort, gelovig of niet. Deze open visie is een bewuste keuze van de schrijvers en de redacteur, die remonstrants predikant in Rotterdam is. Ze willen een kijk op het geloof naar voren brengen die open is. Geloof geeft geen sluitend antwoord op alle levensvragen, het is een avontuur, een uitnodiging om uit je comfortzone te stappen. Overigens hoef je geen moderne of vrijzinnige christen te zijn om het hiermee eens te zijn ... In dit boek worden moderne inzichten in de aard en functie van de gelijkenissen besproken, steeds afgewisseld met een bepaalde gelijkenis. Zo komen onder andere die van de zaaier, de farizeeër en de tollenaar langs. Er zit ook een bekende gelijkenis bij – die van het mosterdzaadje – waarvoor een uitstapje wordt gemaakt naar het apocriefe Thomasevangelie. Met de aard en veelheid van schrijvers is ook een steeds verschillende stijl en inzet meegekomen. De boeiendste en spannendste waren die waarin perspectiefwisseling plaatsvindt, oftewel: verplaats je eens in degene die niet de hoofdrol heeft in de gelijkenis.

Het jaar 2017 was voor Tish Warren en haar man, beiden anglicaans priester in de Verenigde Staten, een zwaar jaar. Een verhuizing, de dood van haar vader, een miskraam en nog een miskraam, bloed en duisternis. Ze werd een priester die niet kon bidden. Maar de gebeden van de kerk hielden haar op de been en droegen haar erdoorheen. De kerk heeft woorden waar wij ze kwijt zijn. Het zijn gebeden uit het Book of common prayer, het Engelse Dienstboek, in het bijzonder de completen, de sluiting van de avondgebeden als de nacht gaat vallen. Het is fijn dat de liturgie is vertaald en ook opgenomen in dit boek. De opzet volgt een van de gebeden uit de avonddienst: ‘Waak, lieve Heer, over wie werken, waken of wenen vannacht, en laat uw engelen hen behoeden die slapen. Zorg voor de zieken, Heer Christus; geef rust aan vermoeiden, zegen de stervenden, troost wie lijden, heb medelijden met wie beproefd worden, bescherm wie blij zijn, en dat alles omwille van uw liefde. Amen.’ Op pastorale en open manier bespreekt ze de nachten in haar leven, herkenbaar voor wie worstelen met geloof in een harde werkelijkheid van een moeitevol leven.

De Noorse schrijver Karl Ove Knausgård bezit het talent om het alledaagse leven tastbaar weer te geven en de personages van zijn romans tot onze vertrouwelingen te maken.

In haar boek The Promise and Peril of Credit gaat de Italiaanse historica Francesca Trivellato in op het verzinsel dat Joden wisselbrieven uitvonden. Zij toont waarom zulke vooroordelen over de combinatie van geld, macht en Joden zo aantrekkelijk en hardnekkig waren.

Richard Powers, vaak omschreven als ‘de beste schrijver van wie je nog nooit hebt gehoord’, schrijft in zijn laatste twee romans over de schoonheid van onze planeet en hoe die wordt bedreigd.