Een indrukwekkende dubbelbiografie over twee wetenschappers en de rol van een getalenteerde vrouw

Lenni Petterson, zeventien jaar oud, ligt op de palliatieve afdeling van het Princess Royal Hospital in Glasgow. In de Rozenzaal, de activiteitenruimte, ontmoet de bijdehante, ondeugende tiener medepatiënte Margot Macrae. Ondanks het feit dat die wel een stukje ouder is - 83 - kunnen ze het uitstekend met elkaar vinden. Ze beginnen een bijzonder project: samen zijn ze honderd jaar en hun belevenissen in die tijd gaan ze vastleggen in schilderijen. Daarnaast sluit Lenni vriendschap met de ziekenhuispastor, Father Arthur, die te klagen heeft over een gebrek aan publiek tijdens het opdragen van de mis.

In haar autobiografische debuutroman Verzonken stad probeert Marta Barone het leven te reconstrueren van haar in 2011 gestorven vader met wie zij weinig contact had. Na zijn dood ontdekt ze dat hij veroordeeld is geweest voor medewerking aan het extreemlinkse Prima Linea, een gewelddadige marxistisch-leninistische beweging in het Italië van eind jaren zeventig, begin jaren tachtig. Ze spreekt met vroegere vrienden van haar vader, bestudeert archieven en leest dat de carabinieri in Turijn in 1982 ‘een Fiat-arbeider’ hebben gearresteerd, de 37-jarige Leonardo Barone. De veelbelovende en charismatische arts had een medische carrière in Rome verruild voor het leven van een arbeider in Turijn waar hij actief bleek bij stakingen, demonstraties en gevechten bij de Fiatfabriek. Hij zou een neergeschoten lid van de beweging hebben bijgestaan. Fabrieksarbeiders en linksradicale studenten sloten zich destijds aaneen in de hoop op een sociale revolutie. De radicale idealist Barone koos consequent en concreet partij voor de armen en tegen de repressie van de gevestigde macht.

Er is weer een boek over katten verschenen. De nieuwe bundeling van Mensje van Keulen, Het Kattentheater, bevat alle teksten die zij vanaf het begin van haar schrijverschap over katten en poezen heeft geschreven. Van gedichten tot journalistieke verslaggeving, van bijdragen aan De Poezenkrant tot kattenliedjes en zelfs ‘CatsApps’ (kattencorrespondentie). De ervaring van een theatervoorstelling wordt versterkt doordat de inhoudsopgave een ‘programma’ wordt genoemd en het boek ook het formaat heeft van een programmaboekje dat je in een theater aangereikt zou kunnen krijgen. Inhoudelijk had het wellicht beter ‘De Kattenkermis’ kunnen heten; het boek bestaat namelijk uit allemaal losse onderdelen die gevoelsmatig ook niet altijd logisch op elkaar volgen. Men doet er dus goed aan dit werk echt als een bundeling teksten te beschouwen, waarbij de enige gemene deler is dat de stukken gaan over katten. Van Keulen laat in Het Kattentheater zien dat ze van vele markten thuis is. Ze schrijft humoristische gedichten (‘Mijn kat is een kameel’) maar is tevens in staat ontroering bijna tastbaar te maken in een verhaal waarin de amicale band tussen een oude vrouw en een oude man verstoord wordt door de komst van een kat bij de vrouw thuis. Andere stukken, zoals de rijmende versjes, doen speels en soms wat kinderachtig aan. Veel in de bundel is autobiografisch van aard; zo schrijft Mensje van Keulen in haar dagboekfragmenten over haar (overleden) kat Bobbie en lezen we over haar bezoek aan het ouderlijk huis van de Britse schrijversfamilie Brontë, omdat ze op zoek is naar het verhaal ‘The Cat’ van Emily Brontë. Dit laatste verhaal gaat veel minder over katten en geeft op een prettige manier lucht aan het geheel. Waar in de meeste fragmenten de kat de hoofdrol vervult, daar is het hier de mens. Is Het Kattentheater ook leuk voor mensen die niet in het bijzonder fan zijn van katten? Over het algemeen wel. Het zijn vermakelijke, diverse en makkelijke stukjes tekst waarnaast vele mooie tekeningen prijken. Deze eigenschappen maken dit boek ook heel anders dan werken als Doe en denk als een kat, Reisverslag van een kat of Catfulness die allemaal ook in de afgelopen jaren zijn verschenen. De diverse manieren waarop Van Keulen de kat tot drijfveer van verhalen maakt, getuigt van lange schrijverservaring. Een verfrissend en toegankelijk werk dat net als de kat op zijn pootjes terecht is gekomen.

Een Franse wijnbouwer, door de druifluis ontworteld van zijn geboortegrond, vestigt zich in Chili. Wat volgt, is een familiesaga die in de traditie staat van het werk van Isabel Allende, met een snufje magisch-realisme en een flinke scheut maatschappelijke context.

De depots van de volkenkundige musea in de Lage Landen liggen overvol met koloniale objecten waarvan de herkomst onbekend is. Slechts een op de tien musea heeft duidelijk in beeld waar de koloniale collectie vandaan komt. Een derde heeft daar nog niets aan gedaan.

Er zijn van die boeken die je nooit vergeet. Dr. Kaouthar Darmoni, directeur van kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis Atria, over De tweede sekse van filosoof Simone de Beauvoir.

Gereformeerden gingen in geval van tegenslag bij een duiveluitbanner te rade. Hun geloof en hun bijgeloof vloeiden in elkaar over. Jan Stronks laat in zijn nieuwe boek zien dat het geloof in kwade krachten wijd verbreid was.

De Bijbel is geen gemakkelijk te begrijpen boek. Bijbelwetenschapper Pieter Lalleman behandelt vijftig misverstanden, die zowel kunnen voorkomen bij kerkgangers als bij mensen die de eerste bladzijde van de Bijbel nog moeten openslaan.