Jongeren krijgen alcohol meestal gewoon mee
Den Haag
Dat blijkt uit onderzoek dat staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) vandaag naar de Tweede Kamer stuurt. De staatssecretaris is ‘echt teleurgesteld’ dat de cijfers nauwelijks verbeterd zijn ten opzichte van 2016, toen het vorige onderzoek werd gedaan. ‘Testkopers’ van 17 jaar worden voor dit onderzoek op pad gestuurd om te kijken of ze aan alcoholhoudende drank kunnen komen. De staatssecretaris zegt dat slijterijen en supermarkten ‘een eind op de goede weg zijn’. Daar kregen de 17-jarigen bij zeven van de tien pogingen om alcohol te kopen, nul op het rekest. Avondwinkels scoren slechter: daar werd in 35 procent van de pogingen de aankoop geweigerd.
Maar cafetaria’s, sportkantines, horecagelegenheden en thuisbezorgers scoren volgens Blokhuis ‘ver onder een acceptabel niveau’. Cafetaria’s en sportkantines weigerden in slechts 20 procent van de gevallen de verkoop van alcohol aan minderjarigen, in de horeca was dit met 17,5 procent nog lager. Thuisbezorgers scoren met 9,5 procent het allerslechtst. ‘Met deze cijfers kom ik tot de conclusie dat een minderjarige in meer dan 60 procent van de gevallen alcohol kan kopen’, schrijft Blokhuis.
‘Jongeren kunnen veel te gemakkelijk alcohol kopen’, zegt de bewindsman in een toelichting op zijn brief. ‘Als er in 2020 onvoldoende vooruitgang is richting 100 procent naleving in 2030, zit er niets anders op dan extra wettelijke maatregelen te nemen.’ Ook laat Blokhuis nog dit jaar een extra meting doen, laat hij weten.
De ChristenUnie-staatssecretaris heeft de verschillende groepen alcoholverkopers aangesproken op hun verantwoordelijkheid, ‘in het belang van de volksgezondheid en het beschermen van jongeren’. Sinds 2014 geldt voor de verkoop van alcohol een leeftijdsgrens van achttien jaar. Daarvoor was dat zestien jaar. Er zijn sindsdien drie nalevingsonderzoeken gedaan: in 2015, 2016 en 2018. De uitkomsten van 2018 gaan dus vandaag naar de Kamer.
In 2015 werd de (toen nog vrij nieuwe) leeftijdsgrens van 18 jaar in 21,5 procent van de gevallen gehandhaafd; in 2016 was dat cijfer gestegen naar 35,8 procent. Maar doordat in 2018 slechts 37,7 procent werd gescoord, brengt dat het doel van 100 procent naleving in 2030 niet dichterbij. Dat doel is afgesproken in het Nationaal Preventieakkoord, waarin Blokhuis samen met bedrijven en maatschappelijke organisaties onder andere afspraken over alcoholverkoop heeft gemaakt. ‘Stilstand is achteruitgang’, schrijft Blokhuis. ‘Het is belangrijk dat jongeren worden beschermd tegen de schadelijke gevolgen van alcohol. De rol die verstrekkers daarbij spelen mag niet onderschat worden.’
geschrokken
Blokhuis heeft inmiddels een bijeenkomst gehouden met de verschillende groepen alcoholverkopers. De groepen die slecht scoren, reageerden volgens hem ‘geschrokken’ op de nieuwe cijfers. Ook erkennen ze volgens hem dat er een inhaalslag nodig is. Personeel zal beter worden getraind om naar een ID-bewijs te vragen. Ook worden er meer ‘mystery shoppers’ ingezet voor de controle. Daarnaast sluiten alcoholproducenten en de sportsector zich aan bij de campagne NIX18, om alcoholgebruik onder jongeren te ontmoedigen. <